Với sự ra đi của nhà thiết kế Azzedine Alaia, thế giới đã mất đi một phần nào đẹp đẽ. Theo thói thường, các nhà thiết kế thường tuyên bố tình yêu của họ với phụ nữ; điều đôi khi gây nhầm lẫn khi nghĩ đến những mẫu đồ và tình thế chụp ảnh trông có vẻ khó xử. Alaia lại khác. Ông ấy không chỉ yêu phụ nữ; tạo ra những bộ quần áo làm tăng vẻ đẹp và phẩm giá của họ; mà dường như ông còn dành tình yêu ấy cho tất cả mọi người, và kể cả động vật. Tạo ra cả một cộng đồng người – vật ở kinh đô Paris; ông vì thế mà được tưởng nhớ bởi sự tử tế và tài năng vượt trội.
Chính vì vậy, những gì ông để lại đã vượt xa phạm vi của thời trang. Với tình yêu dành cho nghệ sĩ ở trong mọi lĩnh vực; ông đã truyền tải đi năng lượng của chính mình trong cả nền văn hoá. Và dưới đây là một vài khoảnh khắc đã củng cố vị thế của Azzedine Alaia như một nhà thiết kế của những nhà thiết kế; một người bạn thân thiết của tất cả mọi người; và một huyền thoại đích thực trong thời trang thế giới.
>>> XEM THÊM: NHÀ THIẾT KẾ AZZEDINE ALAÏA QUA ĐỜI TẠI PARIS
1. Azzedine Alaia là người cha thứ hai của Naomi Campbell
Có lẽ không ai có liên quan chặt chẽ với Alaïa hơn trong trí tưởng tượng của công chúng nhiều hơn là Naomi Campbell, siêu mẫu thế giới đến từ Nam London. Vào ngày đầu tiên cô làm việc ở Paris, khi mới 16 tuổi, Campbell bị mất cắp hết tiền. Một người bạn đã đưa cô đến nhà của Alaia để ăn tối, nơi ông cho cô ăn, uống nước, mang quần áo đến cho cô. Mặc dù không hiểu gì về nhau (Naomi không nói tiếng Pháp, và Alaia không nói tiếng Anh); họ liền ngay lập tức nhận ra đối phương là người bạn tri kỷ. Kể từ đó, Campbell thường đến và ở lại nhà ông, dù có hay không có lịch diễn tại Paris.
Trong đại gia đình người mẫu được tuyển chọn trong nhà Alaia, Campbell luôn có một vị trí đặc biệt. Cô được ông xem như là con gái, và chăm sóc với tư cách không khác gì cha đẻ. “Lúc đầu, Naomi chỉ ngủ trên tấm nệm. Nhưng con bé sẽ trốn qua cửa sổ để đi hộp đêm cùng bạn bè. Vì thế, tôi đưa con bé vào căn phòng phía trên để dễ theo dõi nó”, nhà thiết kế Alaia nói với tờ Independent năm 1998.
2. Greta Garbo từng là nàng thơ đầu tiên của ông
Dẫu vậy, Naomi lại không phải là nàng thơ đầu tiên của Alaia. Đến Paris từ những năm 1950 sau khi tốt nghiệp trường École des Beaux-Arts ở Tunisia; tài năng của Alaia đã nhanh chóng được một nhóm phụ nữ đón nhập bởi phong cách couture đơn giản nhưng không giống bất cứ ai trước đó. Những người này bao gồm cả Nữ bá tước Blégiers, Louise de Vilmorin, hay nữ diễn viên Arletty.
Nhưng đáng chú ý nhất trong số đó chính là minh tinh Greta Garbo, nữ minh tinh dẫn đầu làn sóng menswear của thập niên 1930 và một trong những ngôi sao màn bạc nổi danh nhất thế kỷ 20. Cho Greta Garbo, ông đã tạo ra một số tác phẩm đơn giản nhất: áo khoác chữ A và quần suông ống đứng. Vẻ ngoài nghiêm túc, lặng lẽ của Garbo và trang phục góc cạnh, đơn sắc vẫn là nguồn cảm hứng cho nhà thiết kế trong suốt cả sự nghiệp của mình.
3. Quần áo của ông được làm cho các siêu mẫu
Sự nghiệp của nhà thiết kế Alaia lên một tầm cao mới vào những năm 1980; với những bộ phục trang ôm dáng chỉ phù hợp với thân hình siêu mẫu. Vào thời điểm này, “bodycon” gần như là một sự sỉ nhục. Nhưng khi Alaia lần đầu tiên trình làng mẫu thiết kế của mình; chúng được xem như đỉnh cao của sự hiện đại và hấp dẫn tính dục.
Thành công ấy dựa trên kiến thức của ông về cắt may và vải vóc. Trên thực tế, áo jersey mà ông sử dụng chính là sự sáng tạo của một mình ông ấy (đó cũng là một sự đột phá của thiên tài may mặc). Rõ ràng, cơ thể hoàn hảo cho những sáng tạo của ông thuộc về không ai khác ngoài siêu mẫu. Và những hình ảnh của Linda; Christy; Naomi và các bạn bè khác trong bộ váy áo da beo đã trở thành một trong những biểu tượng của thế giới thời trang.
4. Sự nghiệp của nhà thiết kế Azzedine Alaia cũng có lúc không suôn sẻ
Alaia không phải lúc nào cũng ở trên đỉnh cao. Sau cái chết của người em gái sinh đôi Hafida, Alaia đã rút khỏi những lịch trình thời trang và ấn phẩm tập chí; để chỉ tạo ra sản phẩm cho khách hàng và cửa hàng đông đảo. Mối quan hệ đối tác với Prada năm 2000 đã cho phép ông xây dựng dòng phụ kiện thành công (mẫu chiếc túi tote đục lỗ, thường có đế làm bằng da cá sấu), điều giúp việc kinh doanh được ổn định trở lại.
Ông mua lại công ty vào năm 2007, sau đó bán một phần cho tập đoàn đồ thời trang xa xỉ Richemont với việc hiểu rõ rằng ông không phải đi theo lịch trình hay làm quảng cáo như trước nữa.
5. Ông rất yêu động vật
Cũng giống như những mẫu thiết kế mang hoạ tiết da báo, Alaïa nổi tiếng với tình yêu dành cho các động vật. Didine là người bạn thân nhất trong số bầu đoàn thú cưng của ông; bên cạnh chú Bernard có kích cỡ lớn hơn cả chính ông. Ngoài ra còn có hai chú chó sục Maltese được Shakira và Naomi đem đến làm quà tặng, với tên gọi lần lượt là Waka Waka và Anour. Cùng với đó là một số mèo và đôi khi là chim.
6. Ông bác bỏ nhịp độ của ngành thời trang
Bên cạnh những sản phẩm tuyệt vời và tâm hồn quảng đại, điều khiến Alaia trở thành một hiện tượng độc nhất chính là sự bác bỏ mọi nhịp độ thời trang, và thái độ khinh thị ông dành cho hệ thống may mặc. Alaïa ít khi tổ chức show trong tuần lễ thời trang. Theo quan điểm của ông, quần áo chỉ sẵn sàng khi chúng đã sẵn sàng. Và một vài biên tập viên được lựa chọn vẫn đi đến show diễn của ông; dù nó diễn ra vào lúc nào đi nữa (trong những năm gần đây, thời điểm đó thường là vài ngày sau khi Tuần lễ Thời trang Paris kết thúc).
Điều này cũng được ông áp dụng vào sản xuất quần áo – những thiết kế của Alaïa xuất hiện sau khi chúng hoàn chỉnh, chứ không phải vì cửa hàng cần chúng. Alaiaa tin rằng chìa khóa để sáng tạo không là gì ngoài thời gian. Và điều đó, có lẽ mới là sự sang trọng đích thực.
7. Sự hợp tác với Grace Jones đã làm nên lịch sử
Một trong những sự ảnh hưởng biểu tượng nhất của Alaia với nền văn hoá đại chúng chính là bộ trang phục cho Grace Jones, hay May Day, trong bộ phim Bond kinh điển năm 1985: A View to a Kill. Trong bộ phim này, hình ảnh của Jones được gắn với quyền lực. Và vẻ ngoài quyền lực ấy được đưa đến đỉnh điểm trong bộ váy toát lên vẻ kích thích của Alaia, rất khác với những hình ảnh thông thường (được gắn với màu trắng) của các Bond girls.
Bên cạnh mối hợp tác trên màn ảnh, ngoài đời thực, Alaïa và Jones có mối quan hệ bạn hữu. Cô thậm chí còn đưa nhà thiết kế lên sân khấu năm 1984 để nhận giải Bộ sưu tập đẹp nhất năm tại Oscar de la Mode. Nếu nhân vật Bond huyền thoại được đóng bởi một người phụ nữ; điều chúng ta hoàn toàn có thể hy vọng sẽ xuất hiện; một mẫu đầm của Alaia chính là mảnh ghép không thể tuyệt vời hơn.
8. Ông rất trung thực, dù điều đó có mang đến phiền toái
Alaia dường như không bao giờ muốn giữ yên về những gì không làm ông hài lòng. Điều này dẫn tới sự tuyệt giao dài hạn với các tạp chí thời trang như WWD; Voguel và đặc biệt là nhà thiết kế Yves Saint Laurent. Saint Laurent từng thuê ông làm việc tại Dior chỉ năm ngày sau khi rời bỏ khỏi Tunisia – và sa thải ông chỉ vì việc nhận thấy ông không để giấy tờ theo thứ tự nhất định. Alaia, dễ hiểu là, không bao giờ tha thứ cho Laurent. Và ông luôn công khai điều đó với tất cả mọi người.
9. Bộ phim Clueless đã đưa tên tuổi nhà thiết kế Azzedine Alaia lên một tầm cao mới
Nhắc đến những đóng góp của Alaia cho văn hoá đại chúng, không thể không nhắc đến bộ phim Clueless năm 1995, nơi cái tên của ông đã được thốt lên giống như một vị thánh. “Đây là Alaia! Một nhà thiết kế rất có tên tuổi!” Cher nói một cách đầy tiếc nuối trước họng súng, khi bị yêu cầu nằm úp mặt xuống sàn trong bộ đầm lộng lẫy. Với cảnh quay này, tên tuổi Alaia lại một lần nữa được tôn vinh như là một trong những nhà thiết kế có tầm ảnh hưởng toàn thế giới.
10. Ông làm đồ cho những người phụ nữ nổi tiếng và có sức ảnh hưởng
Từ những bước khởi đầu không hề khiêm tốn với việc phục sức cho Greta Garbo, Alaia đã liên tục tạo nên những phục trang rực rỡ cho những người phụ nữ luôn đứng trước công chúng. Michelle Obama là một trong số đó; bên cạnh nhiều cái tên khác như Rihanna; Madonna; Lady Gaga; và các chị em nhà Kardashian.
Chìa khóa tạo nên thành công của Alaïa là làm cho phụ nữ luôn cảm thấy tốt nhất; cho dù họ nổi tiếng hay không; liệu họ được sở hữu thân thể đòng hồ cát hay những hình dạng khác. Trên thực tế, dấu hiệu nhận biết một nhà thiết kế tuyệt vời chính là khả năng làm nên đồ cho bất cứ một ai; và giúp họ luôn cảm thấy tốt nhất về chính bản thân mình. Có lẽ không ai có thể đạt được tầm cao thiết kế mà Alaïa đã làm. Nhưng hy vọng, họ có thể lấy cảm hứng từ các nguyên tắc đã định hình nên người đàn ông vĩ đại và những tuyệt phẩm của ông trong thời trang thế giới.
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam