Chủ đề tranh luận của Quốc hội Pháp lần này là việc áp đặt trọng lượng tối thiểu với những người mẫu nữ – một bước tiến mà những người ủng hộ cho rằng là cần thiết để chống lại chứng biếng ăn.
Nếu điều này trở thành luật – với sự hậu thuẫn của Tổng thống François Hollande – các công ty thời trang sẽ phải đối mặt với án phạt hình sự nếu sử dụng những người mẫu có chỉ số khối cơ thể không đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu. Tại Israel, người ta thậm chí đã cấm sử dụng những người mẫu thiếu cân hay người mẫu đang ở độ tuổi vị thành niên. Trong khi tại các nước như Ý hay Tây Ban Nha lại có điều luật tương tự như ở Pháp, nhưng thực tế còn phụ thuộc vào sự tự nguyện của những người hoạt động trong lĩnh vực thời trang.
Có khả thi không khi ra luật cấm?
Nếu điều luật này được phê chuẩn bởi Quốc hội Pháp đồng nghĩa với việc cuộc tranh luận sẽ được nâng lên một cấp độ mới, đặc biệt ở Paris – nơi được biết đến như một trong những kinh đô thời trang bậc nhất thế giới. Một quy định tương tự đã được đưa ra năm 2008 nhưng rồi thất bại sau khi hứng chịu những lời chỉ trích nặng nề từ giới thời trang.
Olivier Véran – nhà thần kinh học kiêm thành viên Quốc hội Pháp phát biểu: “Chúng ta không thể áp đặt việc này theo luật, tuy nhiên chúng ta có thể bắt đầu chính sách y tế công cộng để ngăn chặn và hạn chế số lượng người mắc chứng biếng ăn”.
Ông là tác giả của những dự thảo chống chứng biếng ăn, một phần trong luật sức khỏe toàn diện đang được thảo luận tại Quốc hội nước này. Ước tính, có tới 30.000 – 40.000 người dân Pháp đang gặp phải hội chứng này.
Dự luật này nếu thông qua sẽ được sử dụng như một tiêu chuẩn quốc tế về chỉ số khối cơ thể áp dụng cho các người mẫu có thân hình “siêu gầy”, và đưa ra hình phạt hình sự với việc thuê người mẫu có tiêu chuẩn dưới mức cho phép trong luật. Các chỉ số quy định nếu người phụ nữ cao khoảng 1m7 phải nặng ít nhất 54,4kg. Tuy nhiên, các tiêu chuẩn pháp lý cuối cùng sẽ được Các cơ quan y tế của Pháp quyết định để phù hợp với các yếu tố như kích thước xương. Mức phạt vi phạm là 83.000 đô-la Mỹ (tương đương 1,8 tỷ đồng) và phục vụ cộng đồng nhiều tương đương 6 tháng tù giam.
Các cuộc tranh luận về vấn đề ngoại hình và sức khỏe của giới người mẫu là chủ đề không mới. Năm 2006, chủ đề này đã trở nên nóng hơn bao giờ hết sau cái chết của hai người mẫu đến từ Brazil và Uruguay và đặt ra một loạt các tiêu chuẩn trong ngành thời trang ở một số nơi, trong đó có New York về việc tìm kiếm những người mẫu khỏe mạnh. Sau đó, sự ra đi của nữ người mẫu, diễn viên Pháp Isabelle Caro, người có lúc nặng chỉ khoảng 25 kg vào năm 2010 đã dấy lên làn sóng kêu gọi chống lại chứng biếng ăn.
Phản ứng của giới thời trang
Mặc dù một số nhà thiết kế đã lên tiếng ủng hộ việc tuyển những người mẫu khỏe và đề cao lối sống lành mạnh, nhưng nhìn chung giới thời trang vẫn chưa mặn mà với dự luật này. Hiện không có thông tin hay con số chính thức về chiều cao và cân nặng của các người mẫu vì các công ty quản lý và người mẫu khá kín tiếng. Nhiều người trong giới cho biết, những người mẫu hàng đầu sẽ có chỉ số thấp hơn chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index-BMI) tiêu chuẩn khoảng 18 tới 18,5.
Những con số được công bố rộng rãi cho thấy siêu mẫu Kate Moss ở đỉnh cao sự nghiệp thời trang của mình có chỉ số khối cơ thể từ 15 đến 16, tương đương với siêu mẫu nổi tiếng Twiggy những năm 1960. Báo đen Naomi Campbell hay Gisele Bündchen có chỉ số khối dao động từ 16 tới 17. Mặc dù có BMI nhỏ hơn 18 nhưng không có nghĩa là họ mắc chứng rối loạn ăn uống.
Hiệp hội người mẫu quốc gia Pháp vào năm 2008 đã đưa ra một thông cáo rằng họ hoàn toàn tuân thủ các điều lệ tự nguyện được chính phủ chấp thuận, không khuyến khích việc sử dụng các mô hình ăn kiêng. Tuy nhiên ở thời điểm đó, trọng lượng tối thiểu phù hợp với mô hình này vẫn chưa được xác định.
Thông qua nữ thư ký Celine Rousseau, Tập đoàn người mẫu uy tín toàn cầu Elite tại Paris cho biết họ “không muốn đưa ra bình luận về tin tức này”.
Một số nhà thiết kế nổi tiếng như “thầy phù thủy thời trang” Karl Lagerfeld trong một bài phỏng vấn vào năm 2012 đã trả lời ông từ chối làm việc với những người mẫu mắc chứng biếng ăn.
Nguyên nhân của chứng biếng ăn trong giới trẻ?
Nếu bạn đã xem ảnh các Tuần lễ thời trang gần đây tại Paris, điểm dễ nhận thấy là người mẫu đều sở hữu thân hình “cò hương” không có đường cong gợi cảm hay khuôn mặt lộ vẻ gầy gò.
Các bác sỹ tâm thần tại Pháp đang đi tìm câu trả lời cho câu hỏi: Liệu có hay không sự kết nối giữa hình ảnh người mẫu siêu gầy trong thời trang ngày nay với sự gia tăng triệu chứng biếng ăn xảy ra với hàng chục nghìn phụ nữ trẻ tại các quốc gia phát triển ở châu Âu? Điều này rất khó để xác định.
Marie Rose Moro –bác sỹ tâm thân chuyên điều trị trẻ em kiêm Giám đốc Maison de Solenn – một cơ sở điều trị bệnh nhân rối loạn ăn uống và sức khỏe tâm thần, cho biết: “Việc bắt người mẫu tăng thêm 3kg cũng không phải là giải pháp cho vấn đề nhức nhối này”.
Tiến sỹ Moro cho biết: không giống thời kỳ trước, một thân hình “tròn trịa” như ngày nay bị đánh đồng với việc “thiếu kiểm soát bản thân”, dư thừa, béo phì và sức khỏe kém.
Marcel Rufo, bác sỹ tâm thần tại một bệnh viện ở Marseille cho thanh thiếu niên bị chứng biếng ăn hoặc các khó khăn khác, cho biết ông tin rằng công chúng đang tìm kiếm một lời giải thích cho xu hướng thích “gầy” của giới trẻ ngày nay. Ông cũng đề cập đến sự gia tăng của các bài viết trên blog và Twitter rằng khi đứng thẳng, hai đùi phải có khoảng trống, và vòng hai càng nhỏ càng tốt.
Ông cho biết: “Các bậc phụ huynh, các nhà chức trách, đại biểu Quốc hội đang muốn tìm ra nguyên nhân cho vấn đề này. Vì vậy, họ đã coi thời trang như một nguyên nhân gây nên xu hướng này, nhưng tôi tin rằng mọi việc còn phức tạp hơn nhiều so với thực tế chúng ta nhìn thấy”.
Chuyển ngữ: Hiền Phan – Theo: nytimes.com