Collagen từ lâu đã nổi tiếng với rất nhiều công dụng “thần kỳ” cho phái nữ như kéo dài thanh xuân, trẻ hóa, căng mịn làn da. Tuy vậy, dù không nhiều, tác dụng phụ của collagen không hẳn là không có. Hiểu và tránh những tác dụng phụ sẽ giúp bạn sử dụng hiệu quả loại “thần dược” này.
Collagen là gì?
Collagen là một loại protein, phân bổ chủ yếu ở mô thịt, gân và cơ trong cơ thể. Collagen kết hợp với keratin có chức năng kết nối các mô tế bào lại với nhau.
Tác dụng của collagen rất quan trọng đối với cơ thể. Không chỉ hỗ trợ phòng các bệnh tim mạch, tai biến mạch, đau xương khớp, collagen còn được sử dụng phục vụ nhu cầu làm đẹp cho nữ giới. Chiếm 70% lớp hạ bì của da, collagen giúp cho làn da săn chắc, mịn màng, mái tóc bóng khỏe và phục hồi tốt dưới tác động của môi trường nhiều ánh nắng và bụi bẩn.
Có khoảng 40 loại collagen khác nhau trong cơ thể con người, nhưng bốn loại được coi là phổ biến nhất gồm:
- Collagen loại I – tạo thành sợi và được tìm thấy trong mô liên kết liên quan đến xương, dây chằng, gân và da.
- Collagen loại II – hình thành các sợi có tổ chức ít hơn loại I và được tìm thấy chủ yếu trong sụn.
- Collagen loại III – hình thành các sợi mỏng hơn loại I và góp phần vào tổ chức tế bào trong các cơ quan.
- Collagen loại IV – được tìm thấy trong “màng đáy”, một cấu trúc dạng tấm của các tế bào collagen bao quanh các mô khác nhau.
Cơ thể đã tự sản sinh ra collagen thì uống collagen có tác dụng gì không? Lượng collagen sản xuất trong cơ thể giảm dần khi tuổi tăng lên trong khi nhu cầu collagen của cơ thể vốn không giảm. Bởi thế cơ thể dễ dàng lâm vào tình trạng thiếu collagen. Mái tóc sáng bóng sẽ trở nên khô và xác xơ, làn da căng mịn giờ nhăn nheo, thô ráp, chảy xệ. Khi đó, công dụng của thuốc collagen chính là bổ sung lượng dưỡng chất thiếu hụt giúp nâng cao sức khỏe và kéo dài tuổi thanh xuân.
Tuy nhiên, không chỉ cần biết thuốc collagen có tác dụng gì, bạn cũng cần cẩn trọng, lựa chọn và sử dụng collagen đúng cách để tránh những tác dụng phụ khi uống collagen.
Tác dụng phụ của thực phẩm chức năng chứa collagen
1. Làm tăng canxi
Đa số thuốc collagen được chiết xuất từ cá, bò, da heo, nhau thai cừu… nên chúng chứa hàm lượng canxi khá cao. Bổ sung collagen đồng nghĩa với việc bạn đang cung cấp thêm cho cơ thể một lượng canxi đáng kể. Bởi thế, tác dụng phụ của collagen đầu tiên là nếu bạn uống quá mức cần thiết sẽ gây tăng canxi máu.
Theo Mayo Clinic, quá nhiều canxi trong cơ thể có thể gây ra:
- Táo bón
- Đau xương
- Mệt mỏi
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Nhịp tim bất thường
Điều này cũng lý giải cho câu hỏi uống collagen nhiều có tốt không. Hãy chỉ uống lượng collagen vừa đủ với cơ thể của mình. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều chỉnh liều lượng phù hợp.
2. Làm ảnh hưởng vị giác, ăn không ngon miệng
Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, một số chất bổ sung collagen dạng uống có thể để lại mùi vị khó chịu trong miệng. Các chất bổ sung collagen được làm từ thực phẩm biển hoặc bò thường có mùi vị không dễ chịu đối với hầu hết mọi người.
Do đó, bạn chọn loại collagen chất lượng cao và trộn chung với thức uống có hương vị để giảm mùi khó chịu.
3. Người nhạy cảm với protein collagen có thể đau đầu nhẹ
Theo chuyên gia dinh dưỡng Pamela Schoenfeld: “Một số người nhạy cảm với axit glutamic tự do trong protein collagen có thể bị đau đầu nhẹ hoặc khó ngủ khi tiêu thụ quá nhiều hoặc uống collagen quá gần giờ đi ngủ”.
4. Gây dị ứng
Một tác dụng phụ của collagen khác bạn có thể gặp phải là dị ứng. Trước khi uống collagen, bạn cần kiểm tra kỹ thành phần của sản phẩm. Vì nếu cơ địa vốn mẫn cảm với hải sản, thì bạn không nên sử dụng collagen chiết xuất từ sụn vi cá, tôm…
Các dấu hiệu của phản ứng dị ứng, theo Mayo Clinic, có thể bao gồm:
- Ngứa ran hoặc ngứa trong miệng
- Phát ban, ngứa hoặc chàm
- Sưng môi, mặt, lưỡi và cổ họng hoặc các bộ phận khác của cơ thể
- Thở khò khè, nghẹt mũi hoặc khó thở
- Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn hoặc nôn
- Chóng mặt, choáng váng hoặc ngất xỉu
Trong trường hợp cơ thể xuất hiện dấu hiệu dị ứng khi uống collagen, bạn nên ngừng uống và có thể thử sang các sản phẩm collagen khác.
5. Tác dụng phụ của thức uống collagen là có thể gây ra sỏi thận
Một tác dụng phụ của collagen đối với thận là khả năng hình thành sỏi thận. Theo chuyên gia dinh dưỡng Pamela Schoenfeld: “Nếu một người có tiền sử sỏi thận canxi oxalat, tốt hơn là nên bổ sung collagen từ từ vào chế độ ăn uống. Họ cần bắt đầu với không quá 5-6 gam mỗi ngày (khoảng 1 thìa súp).
Hydroxyproline, một trong những axit amin có rất nhiều trong collagen, có thể chuyển hóa thành oxalate và bài tiết qua thận vào nước tiểu. Trong những trường hợp thích hợp, điều này có thể kích hoạt hình thành sỏi thận. Do đó bạn cần uống nhiều nước khi bổ sung collagen vào chế độ ăn”.
6. Collagen có thể khiến bạn cảm thấy chán nản
Một trong những tác dụng phụ của collagen tồi tệ nhất là nó có thể khiến tâm trạng của bạn rối loạn.
Bổ sung thêm protein collagen vào chế độ của bạn có thể dẫn đến sự thâm hụt tryptophan. Sự sụt giảm tryptophan sẽ làm cho mức serotonin của bạn thấp hơn, khiến bạn có cảm giác bồn chồn, cáu kỉnh, lo lắng và trầm cảm. Bạn cần đặc biệt lưu ý nếu bạn đã bị rối loạn tâm trạng.
Uống collagen có tác dụng phụ gì không? Uống collagen có hại không? Theo những phân tích ở trên, bạn đã biết, những tác dụng phụ của collagen đều xuất phát từ việc lựa chọn và uống sản phẩm collagen không phù hợp với cơ thể.
Vậy bạn nên uống collagen như thế nào để tránh được những tác dụng phụ kể trên?
Làm thế nào để tránh tác dụng phụ của collagen?
Thực phẩm giàu collagen bao gồm: tỏi, trứng, các loại đỗ, cà chua, cá, ớt chuông, thịt gà…
Khi lựa chọn collagen, bạn hãy lưu ý những yếu tố sau:
- Chọn sản phẩm collagen tốt nhất: Trên thị trường, các dòng sản phẩm collagen rất phong phú, đa dạng về chủng loại, mẫu mã, thương hiệu. Bạn cần tìm hiểu kỹ thông tin xuất xứ để tránh hàng giả, hàng kém chất lượng.
- Chọn sản phẩm collagen phù hợp với cơ địa: Bạn cần lựa chọn collagen phù hợp với cơ địa của mình nhằm hạn chế các tác dụng phụ, đồng thời tăng khả năng hấp thụ tốt nhất. Các sản phẩm chứa collagen type 2 giúp bạn cải thiện các vấn đề về da và hỗ trợ sụn khớp. Còn nếu bạn chỉ uống collagen để làm đẹp da, chống lão hóa, làm khỏe tóc, móng thì chọn collagen type 1 và 3.
- Tìm hiểu kỹ các thành phần trong sản phẩm: Các thành phần của sản phẩm rất quan trọng. Bạn hãy cẩn trọng với những thành phần dễ gây kích ứng, đặc biệt nếu bạn là người dễ bị dị ứng.
- Sử dụng collagen thay thế: Nếu bạn không thích nghi được với những sản phẩm collagen có vị tanh, hãy chuyển sang loại viên nén hoặc bột, thạch. Một số loại collagen dạng nước có vị trái cây cũng giúp bạn dễ uống hơn.
- Không dùng chung với thực phẩm bổ sung canxi: Lượng canxi đã được bổ sung đồng thời trong sản phẩm collagen nên bạn hãy tạm dừng uống các sản phẩm chứa canxi khác để tránh tình trạng thừa canxi.
- Sử dụng đúng liều lượng: Bổ sung collagen giúp làm chậm quá trình lão hóa. Nhưng lượng collagen quá nhiều không làm tăng tốc độ trẻ hóa mà có thể gây ra các tác dụng phụ. Vậy nên bạn chỉ cần bổ sung liều lượng vừa đủ, không nên lạm dụng quá mức. Thông thường, bạn nên uống mỗi đợt trong khoảng 3 tháng để da và sức khỏe được cải thiện.
Ngoài việc bổ sung collagen bằng các sản phẩm chế biến sẵn, bạn cũng có thể tìm hiểu xem ăn gì để có nhiều collagen. Rất nhiều thực phẩm giàu collagen như nước hầm xương, cá còn da, gà (đặc biệt là chân gà), da heo, hoa quả giàu vitamin C, tỏi, trứng… mà bạn có thể bổ sung ngay trong bữa ăn hàng ngày.
Như vậy, tác dụng phụ của collagen tuy không nhiều nhưng bạn cũng cần hết sức chú ý nhé! Đừng quá nôn nóng, hãy sử dụng đúng liều, đúng cách, đồng thời cung cấp cho cơ thể một chế độ dinh dưỡng hợp lý, cân bằng để luôn được khỏe mạnh!
>>> Xem thêm: COLLAGEN DẠNG NƯỚC CÓ CHỐNG LÃO HÓA HIỆU QUẢ?
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
