Atiso là một loại cây có tên khoa học là Cynara cardunculus var. scolymus có nguồn gốc từ Địa Trung Hải và đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ vì các đặc tính y học tiềm năng. Hãy cùng khám phá atiso có tác dụng gì hữu ích cho sức khỏe của bạn và gia đình nhé!
Ảnh: Reut Malichi/Unsplash
1. Công dụng của bông atiso trong việc bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể
Mỗi bông atiso trung bình khoảng 128g có thành phần dinh dưỡng đa dạng như sau:
- Carb 13,5g
- Chất xơ 6,9g
- Chất đạm 4,2g
- Chất béo 0,2g
- Vitamin C 25% RDI (lượng tiêu thụ hàng ngày tham chiếu)
- Vitamin K 24% RDI
- Thiamine 6% RDI
- Riboflavin 5% RDI
- Niacin 7% RDI
- Vitamin B6 11% RDI
- Sắt 9% RDI
- Magiê 19% RDI
- Phốt pho 12% RDI
- Kali 14% RDI
- Canxi 6% RDI
- Kẽm 6% RDI
Từ hàm lượng trên có thể thấy rằng atiso chứa ít chất béo nhưng lại rất giàu chất xơ (chứa gần 7g mỗi bông, chiếm 23-28% lượng tiêu thụ hàng ngày tham chiếu), vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Đặc biệt, atiso giàu folate và vitamin C và K. Atiso cũng là nguồn cung cấp các khoáng chất quan trọng với sức khỏe con người như magie, phốt pho, kali và sắt.
2. Tiêu thụ atiso có thể giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt
Ảnh: Capri23auto/Pixabay
Bông atiso được sử dụng nhiều hơn so với các bộ phận khác của cây và mọi người thường quan tâm đến câu hỏi bông atiso có tác dụng gì cho sức khỏe, nhưng chiết xuất lá atiso thực sự có tác động rất tích cực đến việc điều chỉnh mức cholesterol.
Đã có một nghiên cứu đánh giá lớn trên hơn 700 người cho thấy rằng việc bổ sung chiết xuất lá atiso hàng ngày trong vòng 5–13 tuần dẫn đến giảm tổng lượng cholesterol LDL “có hại”. Một nghiên cứu khác ở 143 người có lượng cholesterol cao cho thấy rằng chiết xuất lá atiso dùng hàng ngày trong sáu tuần làm giảm từ 18,5% đến 22,9% tổng lượng cholesterol xấu.
Hơn nữa, thường xuyên tiêu thụ chiết xuất atiso có thể tăng cholesterol HDL “tốt” ở người có cholesterol cao. Chiết xuất atiso ảnh hưởng đến cholesterol theo hai cách chính.
Đầu tiên, atiso chứa luteolin, một chất chống oxy hóa ngăn ngừa sự hình thành cholesterol. Thứ hai, chiết xuất lá atiso khuyến khích cơ thể xử lý cholesterol xấu hiệu quả hơn, dẫn đến mức tổng thể thấp hơn.
3. Atiso có tác dụng gì trong việc điều hòa huyết áp?
Atiso có thể hỗ trợ những người bị huyết áp cao. Một nghiên cứu ở 98 người đàn ông bị huyết áp cao cho thấy tiêu thụ chiết xuất atiso hàng ngày trong 12 tuần làm giảm huyết áp tâm trương và huyết áp tâm thu trung bình lần lượt là 2,76 và 2,85 mmHg.
Các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật chỉ ra rằng chiết xuất atiso thúc đẩy enzyme eNOS, có vai trò làm giãn nở mạch máu. Ngoài ra, atiso là một nguồn cung cấp kali dồi dào, giúp điều hòa huyết áp.
4. Uống trà atiso có tác dụng gì tới sức khỏe gan?
Trà chiết xuất lá atiso có thể bảo vệ gan khỏi sự hư hại và thúc đẩy sự phát triển của các mô mới. Thực phẩm này cũng giúp tăng sản xuất mật, giúp loại bỏ các độc tố có hại khỏi gan.
Trong một nghiên cứu, chiết xuất atiso cho chuột đem đến hiệu quả ít tổn thương gan hơn, có mức độ chống oxy hóa cao hơn và hạn chế suy giảm chức năng gan sau khi dùng quá liều thuốc so với những con chuột không được dùng chiết xuất atiso.
Các nghiên cứu trên người cũng cho thấy tác dụng tích cực đối với sức khỏe gan. Một thử nghiệm ở 90 người bị bệnh gan nhiễm mỡ không phải do rượu cho thấy rằng nếu tiêu thụ 600mg chiết xuất atiso mỗi ngày trong hai tháng sẽ giúp cải thiện chức năng gan, giảm viêm gan và ít lắng đọng chất béo hơn so với những người không sử dụng chiết xuất atiso.
Các nhà khoa học tin rằng một số chất chống oxy hóa được tìm thấy trong atiso như cynarin và silymarin có tác dụng trong việc bảo vệ gan.
5. Công dụng của atiso trong việc cải thiện sức khỏe tiêu hóa
Atiso chứa nguồn chất xơ dồi dào, nhờ đó giúp bảo đảm cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh bằng cách thúc đẩy các vi khuẩn có lợi cho đường ruột, giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư ruột, giảm táo bón và tiêu chảy.
Atiso chứa inulin, một loại chất xơ hoạt động thúc đẩy vi khuẩn đường ruột. Trong một nghiên cứu, 12 người trưởng thành đã ghi nhận sự cải thiện vi khuẩn đường ruột khi họ tiêu thụ chiết xuất atiso có chứa inulin mỗi ngày trong ba tuần.
Chiết xuất atiso cũng có thể giúp giảm các triệu chứng khó tiêu, chẳng hạn như đầy hơi, buồn nôn và ợ chua. Một nghiên cứu trên 247 người bị chứng khó tiêu cho thấy rằng việc tiêu thụ chiết xuất lá atiso hàng ngày trong sáu tuần làm giảm các triệu chứng, chẳng hạn như đầy hơi và cảm giác no khó chịu, so với không dùng chiết xuất lá atiso.
Cynarin là một hợp chất tự nhiên có trong atiso giúp kích thích sản xuất mật, tăng tốc chuyển động của ruột và cải thiện quá trình tiêu hóa một số chất béo.
6. Atiso giúp làm giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích
Ảnh: Anastasia Gorshkova/Unsplash
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một tình trạng ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa có thể gây đau dạ dày, chuột rút, tiêu chảy, chướng bụng, táo bón và đầy hơi. Trong một nghiên cứu ở những người bị IBS, việc tiêu thụ chiết xuất lá atiso hàng ngày trong sáu tuần đã giúp giảm bớt các triệu chứng khó chịu. Hơn nữa, 96% người tham gia đánh giá chất chiết xuất này có hiệu quả ngang bằng các phương pháp điều trị IBS khác.
Chiết xuất atiso có thể làm giảm các triệu chứng theo cơ chế chống co thắt, giảm viêm và cân bằng vi khuẩn đường ruột.
7. Atiso giúp giảm lượng đường trong máu
Ảnh: Ulrike Leone/Pixabay
Một nghiên cứu ở 39 người thừa cân cho thấy rằng việc tiêu thụ atiso hàng ngày trong hai tháng giúp làm giảm lượng đường trong máu lúc đói. Một nghiên cứu quy mô nhỏ khác chỉ ra rằng tiêu thụ atiso luộc trong bữa ăn làm giảm lượng đường trong máu và giảm mức insulin 30 phút sau khi ăn. Đáng chú ý, hiệu ứng này chỉ được thấy ở người lớn khỏe mạnh không mắc hội chứng chuyển hóa.
Các nhà khoa học lý giải rằng có thể chiết xuất atiso làm chậm hoạt động của alpha-glucosidase – một loại enzyme phân hủy tinh bột thành glucose, có khả năng ảnh hưởng đến lượng đường trong máu.
8. Atiso có tác dụng trong việc chống ung thư
Ảnh: Joanna Kosinska/Unsplash
Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm ghi nhận rằng chiết xuất atiso làm suy giảm sự phát triển của ung thư. Một số chất chống oxy hóa nhất định, bao gồm rutin, quercetin, silymarin và axit gallic – trong atiso được cho là có tác dụng này.
Ví dụ, silymarin được tìm thấy để giúp ngăn ngừa và điều trị ung thư da trong các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm.
Tuy nhiên, các nghiên cứu diện rộng trên người vẫn chưa kết luận khẳng định được tác dụng này. Trong tương lai cần thêm các nghiên cứu chứng minh tác dụng của atiso trong việc chống ung thư.
Là một loại thực phẩm dễ mua và dễ sử dụng, atiso có tác dụng rất lớn đối với sức khỏe. Hãy tích cực bổ sung atiso tươi và các chiết xuất atiso vào khẩu phần hàng ngày của gia đình bạn để có thể bổ sung nguồn dinh dưỡng và hỗ trợ tăng cường sức khỏe toàn diện nhé!
>>> Xem thêm: NHUỴ HOA NGHỆ TÂY CÓ CÔNG DỤNG GÌ?
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
