Khi ăn chay, hẳn bạn sẽ thắc mắc: Ăn chay có tốt cho sức khỏe không? Ăn chay vào những ngày nào? Ăn chay thế nào cho đúng hay ăn chay có ăn tỏi được không? Ăn chay có được uống sữa không? Vậy cách ăn chay đủ chất thế nào để không mắc bệnh? Harper’s Bazaar Vietnam sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức xoay quanh việc hướng dẫn ăn chay đúng cách.
Ăn chay là được ăn những gì?
Tùy theo tín ngưỡng, tôn giáo và sức khỏe thì nhu cầu ăn chay của mỗi người sẽ khác nhau, nhưng nhìn chung khi ăn chay thường có 4 kiểu phổ biến sau đây:
- Ăn chay trường tuyệt đối: thức ăn sẽ không có cá, không thịt, gia cầm, các loại trứng, sữa.
- Ăn chay có trứng và sữa: thức ăn sẽ không có cá, không thịt và gia cầm.
- Ăn chay có trứng: thức ăn không có cá, gia cầm, sữa và các loại chế phẩm từ sữa.
- Ăn chay có sữa: thức ăn không có cá, không thịt và trứng.
Ăn chay không được ăn những gì?
Điều tối kỵ với người ăn chay là các sản phẩm từ động vật, đặc biệt là thịt đỏ. Đó là nguyên tắc mà bất cứ loại ăn chay nào cũng phải tuân theo.
Bên cạnh đó, những chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia, cà phê,… cũng là những loại người ăn chay cần kiêng.
Ăn chay có được ăn tỏi không? Ăn chay có được ăn ớt không? Đây là câu hỏi của không ít người khi bắt đầu quá trình ăn chay.
Theo quan niệm của Phật giáo phát triển, ăn chay sẽ kiêng ăn các loại ngũ vị tân như hẹ, hành, tỏi, kiệu và hưng cừ (loại thực vật có mùi như tỏi). Lý do vì ngũ vị tân có đặc tính cay nồng mùi, khiến cơ thể sinh mùi hôi, sinh tính nóng nảy và kích thích dục vọng.
Nếu như tỏi được liệt vào danh sách không nên ăn của Phật giáo, thì ớt hầu như vẫn được chấp nhận ở các hình thức ăn chay. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng đã chứng minh các tác dụng có lợi của tỏi, ớt như phòng và chữa bệnh cảm cúm, các bệnh tim mạch và ung thư… Từ đó việc ăn tỏi, ớt đối với các tôn giáo cũng được cân nhắc phụ thuộc vào nhu cầu của mỗi người, kiêng cữ được thì là điều tốt.
Ăn chay vào những ngày nào?
Có những người ăn chay vào mùa Vu Lan rằm tháng 7, các ngày 1, 8, 14, 15, 18, 23, 24, 28, 29, 30 và cũng có người ăn chay quanh năm hay còn gọi là ăn chay trường.
Ăn chay như thế nào cho đủ chất?
Thực đơn ăn chay trường đủ chất hàng ngày được chia theo 4 nhóm rất quan trọng mà bất kỳ ai cho dù ăn chay, ăn mặn cũng nên có bởi đây là 4 thành phần giúp cho cơ thể chúng ta khỏe mạnh hơn.
- Tinh bột (còn gọi là bột đường) có trong gạo, bắp, khoai sắn, lúa mì hay các loại ngũ cốc.
- Chất đạm (còn gọi là protein) có nhiều trong các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu đũa, đậu hũ, các chế phẩm làm từ đậu nành, tương hột.
- Chất béo thường có trong các loại hạt có dầu như hướng dương, đậu phộng, hạt gấc…
- Vitamin và các khoáng chất có nhiều trong các loại rau củ quả có màu xanh đậm.
Cách ăn chay đủ chất
Ăn chay là một loại hình mang lại nhiều chất dinh dưỡng rất tốt cho cơ thể, bổ sung nhiều chất xơ để ngăn ngừa ung thư đường ruột, chữa và kiểm soát rất nhiều bệnh mãn tính.
Tuy nhiên, khác với ăn chay ngắn ngày, ăn chay dài ngày phải chú ý đến việc bổ sung thuốc dinh dưỡng để cung cấp đủ chất cho cơ thể.
Phải thường xuyên theo dõi sức khỏe để uống bổ sung thêm các loại vitamin vì có các loại vitamin chỉ hấp thụ được ở động vật. Có một số chất khi ăn chay cơ thể không tự tổng hợp được mà phải dùng đến nguồn cung cấp từ bên ngoài (còn gọi là amino axit) quan trọng như vitamin B12, các khoáng chất.
Thực đơn ăn chay đủ chất
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cách ăn chay đủ chất là chia làm 3 mức độ:
- Mức độ 1: ăn rau, củ, quả + trứng + sữa
- Mức độ 2: rau, củ, quả + sữa
- Mức độ 3: rau, củ, quả + hạt
Các mức độ trên cũng trả lời những thắc mắc cho nhiều người về câu hỏi ăn chay có được uống sữa không? Ăn chay ăn trứng được không? Đó là những dưỡng chất có lợi cho cơ thể được khuyên dùng.
Thực đơn ăn chay 1 tuần
Bazaar Vietnam xin giới thiệu đến các bạn và gia đình thực đơn ăn chay đủ dinh dưỡng cho một tuần dưới đây. Đảm bảo áp dụng thực đơn này là một trong những cách ăn chay đủ chất hoàn hảo cho bạn.
♥ Ngày 1
Sáng: Phở chay
Trưa: Cơm + Bắp cải cuộn kho chay + Súp bát chân chay
Chiều: Cơm + Đậu hũ cuộn chiên giòn + Canh khổ qua
♥ Ngày 2
Sáng: Bí ngòi hấp chả chay + Chuối
Trưa: Cơm + Cải ngồng xào nấm + Salad bơ cải xoăn
Chiều: Cơm + Bánh chả củ sắn chay
♥ Ngày 3
Sáng: Bún bò Huế chay + Bưởi (1 múi)
Trưa: Cơm + Đậu bắp nhồi + Canh bạch quả bí đỏ
Chiều: Cơm + Bầu luộc + Canh rau dền
♥ Ngày 4
Sáng: Bánh mì bơ đậu phộng + Sữa đậu nành
Trưa: Cơm gạo lứt hạt sen + Nấm kho + Canh khổ qua chay
Chiều: Cơm + Canh rau xanh
♥ Ngày 5
Sáng: Bánh bao chay + Mận
Trưa: Cơm gạo lứt trộn + Sườn chay kho đậu hũ
Chiều: Cơm + Đậu hũ chiên sả + Canh bí đỏ
♥ Ngày 6
Sáng: Cháo hạt sen bạch quả
Trưa: Cơm + Miến xào giá đậu nành
Chiều: Miến xào chay + Salad dưa chuột + Thanh long
♥ Ngày 7
Sáng: Mì bò viên chay
Trưa: Cơm + Tàu hủ ky xào nấm + Canh bí đỏ rong biển
Chiều: Cơm + Đậu hũ sốt nước tương + Canh rau mồng tơi.
Các món ăn chay bổ dưỡng
Hướng dẫn một số cách nấu đồ ăn chay bổ dưỡng rất tốt cho bạn và gia đình.
1. Cà ri chay thực dưỡng
- Đậu gà ngâm nở 8-10 tiếng
- Củ sen rửa sạch, cắt khoanh ninh nhừ cùng đậu gà
- Nấm hương khô ngâm 2 giờ rửa sạch
- Khoai tây, khoai lang, cà rốt rửa sạch, gọt vỏ, cắt miếng chiên sơ.
- Bắp trái tách hạt, xay thành sữa, lược bỏ bã.
- Sả thái nhỏ, băm nhuyễn. Phi dầu lạc thơm vàng, cho bột nghệ vào sao nóng. Cho tất cả nguyên liệu lá cà ri, củ sen, đậu gà, nấm hương vào xào sơ. Cho các nguyên liệu củ đã chiên sơ vào đảo đều. Nêm 1 ít tương tamari và muối, đảo nhanh tay. Đổ sữa bắp, nước hầm củ sen đậu gà vào nấu mềm, nêm nếm lại vừa ăn, tắt bếp.
2. Cà ri dê chay
- Khoai lang và khoai môn gọt vỏ, cắt khúc, chiên sơ
- Tàu hủ, tàu hủ ky và chả lụa chiên sơ
- Sả băm, sả cây xào cho thơm với nấm chân dê
- Tất cả cho vào nồi nấu với nước dừa lỏng
- Nêm nếm gia vị và bột cà ri cho vừa ăn
- Khoai chín mềm, cho nước cốt dừa vào
- Cho ít dầu điều trên mặt và thưởng thức
- Ăn kèm rau và bánh mì.
Thực tế đã chứng minh rằng ăn chay có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là đối với những người có bệnh lý về tim mạch, huyết áp. Mong rằng những chia sẻ của Bazaar Vietnam sẽ giúp cho bạn có cách ăn chay đủ chất và ngon miệng.
>>> Xem thêm: 3 CÔNG THỨC LÀM MÓN YẾN MẠCH ĂN SÁNG CỦA CHÂU BÙI
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam