Triển lãm Vọng Cảnh: Khi họa sĩ trẻ vẽ tranh lụa

Triển lãm tranh lụa Vọng Cảnh là cái nhìn dọc miền tâm thức của hai nghệ sĩ trẻ Minh Như và Hiếu Hạnh. Đó cũng là quá trình đối thoại giữa đời sống và nghệ thuật, là sự quan sát những vấn đề của thực tại đang hiển hiện trước mắt và ghi chép lại bằng ngọn bút hội hoạ những tiến trình đang diễn ra trong tâm hồn người nghệ sĩ.

Bên cạnh việc chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật của hai họa sĩ trẻ cùng tốt nghiệp từ trường đại học Mỹ Thuật Tp Hồ Chí Minh và hoạt động nghệ thuật tự do. Người xem còn có cơ hội lắng nghe những chia sẻ chân thành của họ về kỹ thuật vẽ tranh lụa phương Đông. Triển lãm tranh lụa Vọng Cảnh là dịp để hiểu rõ hơn về quan điểm nghệ thuật, ý tưởng sáng tác cũng như cách họ đối mặt với truyền thống để tạo nên những tác phẩm tranh lụa đương đại theo ngôn ngữ nghệ thuật Đông – Tây.

“Giấc mộng tha nhân” của họa sĩ Lê Nguyễn Minh Như

Harper's Bazaar_Triển lãm tranh lụa Vọng Cảnh của Minh Như và Hiếu Hạnh_02

Minh Như đi ngang qua những ký ức của chính mình và người khác, cắt, ghép, hoán đổi… hình ảnh kết nối ý thức và vô thức để xác lập trật tự mới cho không gian nghệ thuật của cô bằng hàng loạt tác phẩm Giấc mộng tha nhân. Cô chia sẻ:

“Chúng ta đang sống trong một thời đại với những giá trị tinh thần phổ quát không còn đứng vững. Do vậy những tác phẩm nghệ thuật cũng chỉ mô tả lại sự hoang mang, hoài nghi, tự kiềm chế mình trong giới hạn của những điều đạo đức hợp lý khiến ý thức đồng thời rời xa khỏi bản năng. Một cách vượt thoát hết sức tự nhiên để đối diện với thực tại lý tính. Và giờ đây sự mất mát đó được đền bù bằng hai giấc mơ: một phóng tưởng mong manh trong khi ngủ, một trong khi tỉnh thức được tạo ra bởi sự “tự do liên tưởng”.
Từ năm 2021, tôi đã bắt đầu ghi chép và phác thảo lại hình ảnh trong giấc mơ vào một tập nhật kí lộn xộn, rời rạc thay vì những hình ảnh trực quan với ngôn ngữ thông thường. Tôi dùng ngôn ngữ nghệ thuật để sắp xếp lại bằng hình ảnh mà không rõ nghĩa của chuỗi thời gian và không gian bản thân đã chứng kiến. Hình ảnh trong mơ có tính biểu tượng như một sự hồi tưởng thế giới huyền thoại thời thơ ấu và hoang tưởng vượt ra ngoài hiện thực mà thoạt tiên chưa thể hiểu được.

Harper's Bazaar_Triển lãm tranh lụa Vọng Cảnh của Minh Như và Hiếu Hạnh_04

Trong mơ tôi là thấy mình là một với thực thể “vật chất” hiện hữu, không có sự phân chia giữa tôi và người khác, sau đó tôi chỉ là một trạng thái, một hiện tượng. Các đồ vật sở hữu linh hồn và tiếng nói riêng, chúng biểu hiện gián tiếp bằng những ẩn dụ và bị chi phối bằng cầu nối cảm xúc vô thức.

Tất cả tích lũy dần đến một lúc nào đó mà trực giác trong khi tỉnh thức cho phép tôi liên tưởng tự do ghép nối lại với nhau để khám phá ra một hình ảnh tổng hợp mà mọi yếu tố được sắp đặt xa rời ý nghĩa biểu trưng thông thường. Tại thời điểm đó, tôi thường thay đổi phác thảo liên tục, không tuân theo bất kỳ quy tắc nào, từng bước tiến vào một viễn cảnh không xác định. Nhờ những mặc khải đột ngột, ý tưởng mới được hình thành một cách tự phát, biểu tượng xa lạ đột nhiên tràn ngập tâm trí buộc mình phải bỏ rơi những ranh giới rạch ròi lý tính.
Như một nỗ lực khám phá ra điều gì đó đã bị bỏ rơi bằng các biểu tượng tâm hồn, những mảnh ký ức cũ đã bị quên lãng trong bóng tối sau nhiều năm. Chúng vẫn hiện diện để một ngày nghệ thuật cho phép ta nhìn thấy chúng. Thông điệp của giấc mơ như một lối ra để giải thoát cho thế giới tinh thần, có thể hòa giải thực sự với phần cảm giác trống rỗng hư vô qua ngày”.

“Vùng bất tận” của Lê Ngọc Hiếu Hạnh

Harper's Bazaar_Triển lãm tranh lụa Vọng Cảnh của Minh Như và Hiếu Hạnh_03

Sâu thẳm trong Hiếu Hạnh “tồn tại một vùng nghệ thuật huyễn hoặc, giữa những lối rẽ quanh co…” theo lời cô nhận xét. Xem những bức tranh Giao thời, Giữ lấy tôi, Những gì còn lại… ta nhận thấy con đường nghệ thuật của cô ấy như đang được định vị lại hy vọng tràn đầy hứa hẹn. Nữ họa sĩ sinh năm 1993 chia sẻ:

“Giữa những lối rẽ quanh co, con đường của riêng tôi dường như lại bắt đầu trên một tâm hồn mới hơn. Hành trình tìm bản ngã trong nghệ thuật cần được bước tiếp bởi đôi chân can đảm, trái tim mê say và niềm tin chân thành khi đối mặt với vùng đất luôn mới lạ – Hội hoạ!
Trước đôi mắt đời, trải dài muôn vàn không gian xen lẫn thanh âm hỗn loạn, biến thể của cảm xúc bỗng chốc thăng hoa hoặc tàn lụi giữa thinh không. Vùng nghệ thuật mơ tưởng như nguồn cội từ thiên nhiên tươi mát, xoa dịu những vết hằn của thực tại trong đời giữa hư và thực”.

Harper's Bazaar_Triển lãm tranh lụa Vọng Cảnh của Minh Như và Hiếu Hạnh_05

Trong một thế giới đang toàn cầu hóa, những tác phẩm của Hiếu Hạnh và Minh Như có thể xem như sự phản ứng ngược. Họ đang cố gắng định vị bản sắc cá nhân; xác định “điểm giao” giữa tâm thức nghệ thuật và kỹ thuật, chất liệu; giữa quá khứ và hiện tại; giữa truyền thống và hậu hiện đại; giữa một địa danh cụ thể và nơi vô định nào đó.