Bước vào khu chợ thương mại quốc tế ở Nghĩa Ô, bạn sẽ bị choáng bởi hằng hà sa số những gian hàng tương tự như nhau, bày bán đầy đủ các vật dụng làm nên không khí Giáng sinh cho bất kỳ ngôi nhà nào. Từ những cây thông giả, tuyết giả, trái châu, mũ và trang phục ông già Noel, những chú nai gắn đèn LED… Tất cả đều được sản xuất tại Nghĩa Ô. Theo Xinhua, trang thông tấn quốc gia của Trung Quốc, hơn 60% vật dụng trang trí Giáng sinh trên thế giới được làm ra tại đây. Nói cách khác, Giáng sinh được tạo ra từ chính thành phố này.
Nghĩa Ô thuộc tỉnh Chiết Giang, nằm cách Thượng Hải 300km về hướng nam. Được mệnh danh là “ngôi làng Giáng sinh của Trung Quốc”, Nghĩa Ô có đến 600 nhà xưởng chuyên sản xuất các vật dụng trang trí Giáng sinh cung cấp cho thế giới. Nơi đây, không có những người “elf – yêu tinh” với phép màu nào để tạo ra Giáng sinh, mà là những công nhân lao động suốt 12 tiếng một ngày để sản xuất nên những vật trang trí cho ngày lễ du nhập từ phương Tây. Phần lớn những người này đến từ các vùng nông thôn ở Trung Quốc, và thậm chí không biết rõ Giáng sinh là gì. Duy, 19 tuổi, định nghĩa “Giáng sinh có lẽ là tết của người nước ngoài”. Cậu đến từ tỉnh Quý Châu cùng với cha. Hai cha con làm việc trong một xưởng phủ đầy bụi đỏ. Mỗi ngày cậu lấy những miếng mút xốp cắt thành hình hoa tuyết hoặc ngôi sao, nhúng vào keo và đưa qua một máy phủ bột màu cho đến khi chúng chuyển hoàn toàn thành đỏ. Mỗi ngày họ làm ra khoảng 5.000 cái như thế. Không chỉ những miếng hoa tuyết mà cả người họ cũng phủ đầy bột màu từ đầu đến chân. Họ đội mũ của ông già Noel, không phải để mừng Giáng sinh mà để ngăn bột khỏi dính vào tóc. Mỗi ngày họ thay ít nhất 10 cái khẩu trang để tránh hít phải bụi đỏ.
“Ông già Noel” bất đắc dĩ – cậu công nhân Duy trong xưởng làm đồ trang trí nhuộm đầy bụi đỏ
Một không gian phủ đầy bột đỏ, thoạt trộng như xưởng vẽ nghệ thuật, nhưng lại là nơi Duy phải chịu đựng nỗi ám ảnh bụi đỏ mỗi ngày
Những sản phẩm họ làm ra được bày bán trong khu chợ Thương mại Quốc tế Nghĩa Ô (Yiwu International Trade Market), hay còn gọi là thành phố hàng hóa của Trung Quốc. Thật khó để miêu tả quy mô của chợ Nghĩa Ô, với diện tích rộng đến 4 triệu mét vuông, chứa 62.000 gian hàng. Ước tính mỗi ngày có đến 40.000 khách mua hàng, trong số đó có 5.000 người là những chủ buôn hàng đến từ nước ngoài, dĩ nhiên không thiếu Việt Nam. Chợ được chia thành 5 quận, mỗi quận tập trung những khu vực hàng hóa khác nhau như văn phòng phẩm, đồ chơi trẻ em bằng nhựa… Vật dụng trang trí Giáng sinh nằm ở quận 2, được bán quanh năm suốt tháng. “Ngồi đây nhìn ngắm những vật trang trí lấp lánh này mỗi ngày khiến tâm trạng tôi cũng vui theo”, một người bán hàng cho biết. Tuy nhiên, có lẽ niềm vui không đến với những người trực tiếp làm ra sản phẩm như hai cha con Duy. Họ chỉ muốn kiếm đủ tiền để năm sau về quê làm đám cưới cho Duy, thoát khỏi nỗi ám ảnh bụi đỏ vây quanh mình mỗi ngày.
Hành lang trưng bày đầy các loại mũ và tất Noel
Và chúng được làm ra từ các xưởng may ở Nghĩa Ô
Một gian hàng lấp lánh trong chợ Nghĩa Ô
Và bàn tay công nhân làm ra
Đánh vào thị trường cấp thấp nên doanh thu của chợ Nghĩa Ô tăng mạnh trong giai đoạn suy thoái kinh tế, khi cả thế giới phải cắt giảm chi cho những vật phẩm mua vui mùa lễ hội. Tuy nhiên, với sự phát triển của các dịch vụ bán hàng online, đặc biệt là trang web Alibaba, doanh thu quốc tế của nơi đây giảm sút trong năm nay. Trên Alibaba, khách hàng có thể tìm thấy 1,4 triệu vật dụng trang trí Giáng sinh được giao đến tận nhà, trong khi đó, tại chợ Nghĩa Ô, số lượng mặt hàng chỉ có khoảng 400.000 sản phẩm. Tuy vậy, nhu cầu cho các vật dụng Giáng sinh ở thị trường nội địa và lân cận vẫn tăng mạnh, do người Châu Á đã bắt đầu ăn mừng ngày lễ này hàng năm. Tại Việt Nam, việc trang trí Giáng sinh cũng trở nên phổ biến trong những năm gần đây. Những cây thông, trái châu, những chú nai phủ đầy kim tuyến mà bạn mua về đều có khả năng sản xuất tại Nghĩa Ô.
Theo: BBC, The Guardian – Ảnh: Liam Young/Unknown Fields Division
Harper’s Bazaar Việt Nam
