Có hai sự thật không thể chối cãi về luật sư nhân quyền Amal Clooney. Theo bạn, sự thật nào đáng chú ý hơn?
1. Bà chuẩn bị sinh con với người chồng diễn viên, George Clooney.
2. Bà vừa đứng lên kêu gọi lãnh đạo thế giới lên tiếng chống lại hành động diệt chủng của ISIS tại Liên Hiệp Quốc.
Nếu bạn chọn số một theo cách mà truyền thông đã chọn, việc Amal Clooney sắp sửa trở thành mẹ là điều quan trọng hơn tất thảy. Và điều đó cũng có nghĩa, việc bà dành ra nhiều năm học tâp và cống hiến cho thế giới; cũng không thu hút bằng cái tít “khoe bụng bầu trong bộ suit đen”; hay bị chất vấn ngược: “mang giày 12 phân khi đang có thai…khôn ngoan đấy chứ, Amal?”
Điều đó cũng tương tự như việc hỏi về tính ứng dụng từ tấm áo chàng dài của Superman khi anh đang cứu đám trẻ khỏi toà nhà bốc cháy. Nhắm đến đối tượng, chứ không liên quan đến vấn đề.
Đối với Amal nói riêng hay phụ nữ nói chung, kỹ năng làm mẹ đã và đang được mặc định là quan trọng nhất. Họ được gắn với tổ ấm gia đình, hay đứng nép sau người chồng thành công. Quan niệm “làm mẹ là công việc quan trọng nhất” đã kìm kẹp phụ nữ khỏi những công việc khác. Và chúng, vô tình đưa phụ nữ vào con đường không lối thoát.
Quan niệm ấy ăn sâu vào gốc rễ đến mức giờ đây, ở thế kỷ 21, chúng ta tiếp tục phải đối phó với một vị Tổng thống Mỹ khẳng định “để vợ đi làm là một điều nguy hiểm”, vì “làm mất đi sự mềm mại”; một người đàn ông từng tuyên bố: “nếu tôi về nhà mà chưa có bữa tối, tôi sẽ làm mọi thứ tanh bành lên.” Và không gì trùng hợp hơn, tuyên bố ấy còn nhận được hậu thuẫn từ những người đương chức, như bà cố vấn Kellyanne Conway với lời khẳng định (gần như khẩu hiệu): “Chức danh yêu thích nhất của tôi là Mẹ.”
Hình ảnh mang giày cao gót khi mang thai của Amal Clooney nhận phải nhiều chỉ trích.
>>> Đọc thêm: Amal Clooney: Tay xách túi Gucci, tay còn lại đổi thay thế giới.
Việc đề cao thiên chức làm mẹ đã ám chỉ mục đích lớn nhất của người phụ nữ không phải là thay đổi thế giới.
Làm cha mẹ thực sự là niềm vui sống. Nó cũng chứa đựng vô số thử thách không ngoại trừ một ai. Nhưng nó không phải là công việc quan trọng nhất. Mà đôi khi, công việc mang lương đến cho bạn, nhưng làm mẹ thì không. Hay nói đúng hơn, việc làm mẹ như vị trí tình nguyện; mà bạn không bao giờ có thể được rút ra.
Và, cũng như mọi công việc khác, việc tạo ra một thế hệ người trẻ không nhất thiết là cống hiến quan trọng nhất. Chúng ta có thể không biết bà Hariet Tubman, Marie Curie hay Elizabeth Cady Stanton có bao nhiêu con tất cả; nhưng ắt hẳn, ai cũng đã biết đến những gì họ làm để thế giới phát triển.
Việc đề cao thiên chức làm mẹ đã ám chỉ mục đích lớn nhất của người phụ nữ không phải là thay đổi thế giới. Không phải là để viết nên cuốn sách, phát minh khoa học, hay vận động xã hội. Chỉ là hãy phục vụ cho một thế hệ nam trẻ hơn, và nữ trẻ hơn. Nhưng để làm gì? Khi thế hệ nữ trẻ hơn ấy, lại tiếp tục phục vụ cho một thế hệ khác, cũng không được tôn trọng vì những điều họ làm?
Và dần dần, quan điểm ấy nói bên tai phụ nữ rằng “hãy làm ít đi”. Tại sao họ lại phải bận lòng với công việc ở doanh nghiệp kia chứ? Tại sao lại cố gắng dẫn đầu một chính phủ hay tập đoàn? Và tại sao phải cố gắng không ngừng nghỉ với công việc xã hội; khi xã hội cứ liên tục nhắc nhở phụ nữ rằng họ phải tập trung chăm lo cho gia đình và làm mẹ? Bởi vì đó là thiên chức quan trọng nhất của một người phụ nữ?
Nhưng, sẽ không ai nói việc làm cha là thiên chức lớn lao nhất của đàn ông. Trái với phụ nữ, đàn ông lại gánh trên mình nhiều trọng trách to lớn khác. Là tổng thống, bước lên mặt trăng, hay giám đốc doanh nghiệp. Bất cứ thứ gì, miễn quan trọng và có tầm ảnh hưởng.
Làm mẹ: Thiên chức lớn lao của mỗi người phụ nữ?
Mặc định làm mẹ là thiên chức quan trọng nhất của mỗi người phụ nữ đã có từ thời những phụ nữ không thể có được công việc khác. Và thiên chức ấy, vô hình trung, đã trở thành rào cản. Từ những ngày đầu đấu tranh, những người phụ nữ dám đứng lên đòi quyền bị mặc định như mẹ xấu; và những người mẹ tốt, đương nhiên là những người an phận. Quan điểm này đến từ nhiều người vốn chỉ xem phụ nữ như bà mẹ, và không hơn không kém.
Nhưng không! Là phụ nữ, tất nhiên ta có thể làm nhiều hơn thế. Và thiên chức quan trọng nhất chỉ đến từ điều mang lại cho ta sự tôn trọng. Điều ấy có thể xảy đến ở bất cứ công việc nào khác, chỉ do ta chọn lựa. Bạn hoàn toàn có thể trở thành một người mẹ vĩ đại. Nhưng điều đó sẽ không ngăn bạn trở thành một người làm thay đổi thế giới.
Và còn đôi giày 12 phân của Amal Clooney? Chúng chẳng có nghĩa lý gì cả.
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
