Nhà thơ, nhạc sỹ, ca sỹ Leonard Cohen. Ảnh: Timeline
Tôi đã từng sững sờ và rơi nước mắt khi nghe tin Leonard Cohen qua đời vào tháng 11/2016. Nhà thơ, nhạc sỹ, ca sỹ đại tài người Canada sinh năm 1934 này có một cuộc đời với đầy thăng trầm. Sinh ra trong một gia đình Do Thái giáo, Cohen đã từng nổi danh như một tay chơi nổi tiếng trong làng nghệ thuật. Nửa cuối đời, ông trở thành một nhà sư theo phái Phật giáo Lạt-ma trong khi vẫn không ngừng cho ra đời những tác phẩm văn thơ và nhạc. Những tác phẩm của ông luôn mang một niềm hy vọng mong manh. Ông như một linh hồn quá đẹp và nhạy cảm bị lạc vào một cuộc sống quá đảo điên.
Tháng 10/2016, 19 ngày trước khi ông qua đời, album You want it darker được cho ra mắt. Ban đầu đối với tôi, nó quá nặng nề. Tôi chỉ dám nghe qua một lần. Bẵng đi nửa năm sau ngày ông mất, tình cờ nghe lại tôi mới hiểu rằng đây là thông điệp của ông trước giờ hấp hối. Ông đã sống cả cuộc đời với niềm tin và ra đi trong thất vọng. Cuộc đời ông dường như là một chuỗi những lời cầu nguyện không có lời đáp. “A million candles burning for the help that never came…” (Hàng triệu ngọn nến thắp lên, nhưng sự cứu rỗi đã không đến.)
Bìa album You want it darker
Leonard Cohen vẫn sống!
Thế rồi đúng dịp lễ Tạ ơn năm nay, album Thanks for the dance – Cảm ơn vì điệu nhảy, lẳng lặng xuất hiện. Vẫn là chất giọng trầm ấm vừa da diết lại như vừa dửng dưng với đời. Đây mới thực sự là lời cuối của Cohen! Là cách ông dàn xếp những vấn đề trần thế cho tâm hồn của mình. Là bức thư tạ ơn cho người tình tri kỷ của mình. Được biết đây là những tác phẩm được ông viết vào những ngày cuối đời, sau khi ra mắt You want it darker.
Bìa album Thanks for the dance với bút tích của Leonard Cohen
Album này được thực hiện bởi Adam Cohen, con trai của Leonard Cohen. Đây là nguyện vọng cuối của Cohen với những đoạn phác thảo còn sót lại từ You want it darker. Album đã được ra đời với sự hỗ trợ từ bạn bè của cố nhà thơ, nhạc sỹ. “Chúng tôi đã chọn những khúc nhạc, đoạn thơ tiêu biểu nhất cho phong cách của ông khi biên tập album này. Đây là cách để tôi giữ cha lại với mình.” Adam Cohen chia sẻ. “Và tôi đã rất cảm động khi nghe từng thính giả một thốt lên “Leonard vẫn sống”.”
Lời tạ ơn cho điệu nhảy của cuộc sống với người tri kỷ
Album Thanks for the dance được mở đầu bởi Happens to the Heart. Đây là cái nhìn đầy khiêm tốn của ông đối với sự nghiệp nghệ thuật đồ sộ của mình. “I was always working steady, I never called it art.” (Tôi chưa từng ngừng làm việc. Tôi cũng không coi đó là nghệ thuật…).
Album này có rất nhiều ca khúc dành cho Marianne Ihlen – tình yêu trọn đời của Leonard Cohen. Số phận chưa từng cho hai người được hạnh phúc lâu dài với nhau. Nhưng Cohen vẫn yêu và hướng về bà đến cuối cuộc đời của mình. Dù Marianne đã mất trước Cohen, ông vẫn viết về bà với chút trêu đùa đầy trìu mến trong Moving on.
“I loved your moods I love the way
They threaten every single day
Your beauty ruled me though I knew
T’was more hormonal that the view.”(Anh đã yêu tính khí của em. Anh đã yêu cả cách nó đe dọa anh mỗi ngày. Vẻ đẹp của em đã làm chủ cuộc đời anh. Dù anh biết rằng những điều em nói đa phần là do sự biến đổi của nội tiết hơn là cái nhìn của em.)
Leonard Cohen và Marianne – nàng thơ và tình yêu của cuộc đời ông. Ảnh: Telegraph
Trong ca khúc chưa từng công bố, The Goal, Leonard đã đối mặt với cái chết của mình với chút chua cay: “Settling at last / Accounts of the soul / This for the trash / That paid in full.” (Cuối cùng thì tôi đã thanh toán xong. Những khoản nợ của linh hồn. Đều là đồ bỏ đi. Nhưng tôi đã thanh toán hết.)
Harper’s Bazaar Việt Nam
