Tuy nhiên, lạm dụng thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ. Cụ thể tác hại của corticoid trên da là như thế nào và phải làm sao khi da bị nhiễm corticoid?
Thuốc corticoid là gì?
Nếu bạn đang tự hỏi tác hại của corticoid trên da là như thế nào, thì trước hết hãy tìm hiểu xem corticoid là gì nhé. Corticoid (hay còn gọi là corticosteroid hoặc glucocorticoid) là một loại thuốc kháng viêm dùng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, trong đó có bệnh về da.
Trên thị trường, thuốc corticoid được chế biến thành nhiều dạng khác nhau như dạng viên dùng để uống, dạng hít qua miệng, dạng dùng để xịt mũi, kem bôi da…
Corticoid dùng để điều trị một số bệnh như:
• Hen suyễn
• Phát ban
• Bệnh chàm
• Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
• Bệnh gout
• Bệnh lupus
• Bệnh viêm ruột…
>>> Đọc thêm: TÁC HẠI CỦA CÂY BỒ CÔNG ANH LÀ GÌ? CÂY BỒ CÔNG ANH CÓ MẤY LOẠI?
Dấu hiệu da bị nhiễm corticoid
Corticoid có nhiều trong các sản phẩm chăm sóc da như kem bôi da, thuốc mỡ. Với đặc tính kháng khuẩn, giảm viêm, chống dị ứng và ức chế hệ miễn dịch, sản phẩm chứa corticoid được nhiều người ưa dùng. Thế nhưng, tác hại của corticoid trên da khá nghiêm trọng nếu lạm dụng thuốc.
Da nhiễm corticoid là gì và có dấu hiệu như thế nào? Da bị nhiễm corticoid là tình trạng da bị mài mòn, tổn thương, viêm nhiễm do độc tố của corticoid tích tụ trên da trong một thời gian dài.
Dưới đây là một số biểu hiện khi da bị nhiễm corticoid theo từng cấp độ:
1. Cấp độ 1: Da khô sần sùi
Đây là cấp độ tổn thương da nhẹ nhất vì người dùng có thể đã sử dụng thuốc corticoid trong thời gian ngắn hoặc với lượng ít. Biểu hiện của da nhiễm corticoid cấp độ này là bạn sẽ có cảm giác ngứa râm ran trên vùng da thoa thuốc và bề mặt da bị sần sùi nhẹ.
>>> Đọc thêm: 8 TÁC HẠI CỦA NƯỚC DỪA TƯƠI NẾU SỬ DỤNG KHÔNG ĐÚNG CÁCH
2. Cấp độ 2: Viêm da cấp tính, tác hại của corticoid trên da
Da bị nhiễm corticoid cấp độ 2 sẽ có một số triệu chứng nghiêm trọng. Biểu hiện đầu tiên là da xuất hiện các mụn nước li ti như lúc bị bỏng. Các mụn nước này khi vỡ ra sẽ gây đau và nhiễm trùng.
Đặc biệt, không chỉ vùng da bôi corticoid mới bị viêm mà cả những vùng xung quanh cũng bị tổn thương. Khi tình trạng viêm kéo dài, bạn sẽ thấy da bị sần đỏ đồng thời thâm sạm sau khi những bóng nước vỡ ra và khô lại.
>>> Đọc thêm: 9 TÁC HẠI CỦA TRÀ KOMBUCHA VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI UỐNG
3. Cấp độ 3: Giãn mao mạch
Nhiễm corticoid cấp độ 3 tức là lúc các mao mạch sâu dưới da đã bị tổn thương. Trường hợp này thường xảy ra với những người sử dụng kem trộn có chứa corticoid trong thời gian dài.
Lúc này người bệnh sẽ cảm thấy nóng ran như kiến bò dưới da và da luôn đỏ rực. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao sẽ cảm thấy rất khó chịu. Bên cạnh đó, da sẽ luôn trong trạng thái căng tức, phù nề do bị tích nước bên trong.
4. Cấp độ 4: Tác hại của corticoid trên da gây nổi mụn ồ ạt
Dấu hiệu da bị nhiễm corticoid cấp độ 4 là người bệnh gặp tình trạng da tăng tiết nhờn đồng thời xuất hiện rất nhiều mụn. Mụn nổi ồ ạt, thường là các mụn to. Mặt khác, lúc này người bệnh cũng sẽ cảm thấy nóng rát và có cảm giác rất khó chịu.
>>> Đọc thêm: 13 THỰC PHẨM TRẢ LỜI CHO CÂU HỎI “ĂN GÌ ĐỂ HẾT MỤN?”
5. Cấp độ 5: tác hại của corticoid trên da gây viêm da kích thích
Tác hại của corticoid trên da nếu sử dụng trong thời gian dài sẽ gây ra các tổn thương vô cùng nghiêm trọng. Cấp độ 5 là giai đoạn da bị nhiễm corticoid ở mức độ cao nhất.
Da bệnh nhân lúc này sẽ đỏ và kèm theo cảm giác bỏng rát, đau nhức khó chịu ngay cả khi không động vào. Bên cạnh đó, da sẽ trở nên khô hơn, đóng vảy, thậm chí bong tróc thành từng mảng lớn. Mụn nước hình thành, bên trong có dịch vàng. Đặc biệt, lúc này một số dấu hiệu của nhiễm trùng da và hoại tử cũng xuất hiện.
>>> Đọc thêm: LỢI ÍCH VÀ TÁC HẠI CỦA RAU DIẾP CÁ ĐỐI VỚI CƠ THỂ VÀ LÀN DA
Tác hại của corticoid trên da
Dựa trên các dấu hiệu da bị nhiễm corticoid, chắc hẳn bạn có thể dễ dàng nhận biết được các tác hại của nó đối với làn da là như thế nào. Nhìn chung, corticoid bôi ngoài da không gây ra các rủi ro nghiêm trọng nếu sử dụng đúng theo khuyến cáo. Tuy nhiên, lạm dụng thuốc bôi hoặc các loại kem trộn có chứa lượng lớn corticoid sẽ gây ra các vấn đề sau cho da:
• Châm chích, bỏng rát, da đỏ
• Làm mỏng da, khiến da bị tổn thương
• Gây viêm nang lông
• Làm xấu da hoặc nặng hơn là gây nhiễm trùng, hoại tử
• Nổi nhiều mụn, mụn mủ và viêm
• Rạn da
• Gây bệnh rosacea (mặt luôn đỏ bừng)
• Thay đổi màu da (dễ nhận thấy hơn ở những người có làn da sẫm màu)
• Lở loét
Đặc biệt, nếu sử dụng các sản phẩm chứa corticoid trong một thời gian dài với diện tích rộng có thể làm cho thuốc hấp thụ vào máu, gây ra một số vấn đề nghiêm trọng như giảm tăng trưởng ở trẻ em, hội chứng cushing (tăng cân, rạn da, yếu cơ, loãng xương, tăng huyết áp…).
>>> Đọc thêm: 6 TÁC HẠI CỦA NƯỚC ÉP CẦN TÂY ÍT AI NGỜ TỚI
Phải làm sao khi dạ bị nhiễm corticoid?
Tác hại của corticoid trên da quả thật là rất nghiêm trọng và không nên coi thường. Vì vậy, hãy áp dụng một số biện pháp dưới đây để khắc phục tình trạng bị nhiễm corticoid:
1. Điều chỉnh lại tần suất sử dụng thuốc
• Ngay từ khi mới nhận thấy trên da xuất hiện các dấu hiệu nhiễm corticoid (cả ở mức độ nhẹ), việc cần làm là phải điều chỉnh lại tần suất sử dụng sản phẩm có chứa corticoid.
• Tuyệt đối không ngưng đột ngột vì sẽ dẫn tới một số vấn đề nghiêm trọng vì da chưa thích ứng kịp. Một khi đã thấy tình trạng da ổn hơn, bạn nên ngừng sử dụng sản phẩm.
>>> Đọc thêm: 12 TÁC HẠI CỦA THỨC KHUYA VỚI PHỤ NỮ. ĐỌC NGAY ĐỂ TRÁNH!
2. Áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà
• Sử dụng nước sạch và các sản phẩm làm sạch da không gây kích ứng để vệ sinh da mỗi ngày.
• Tránh dùng các sản phẩm chăm sóc da và tóc có chứa các thành phần như camphor, menthol, sodium lauryl sulfate. Bởi vì đây là các sản phẩm có tính tẩy rửa mạnh, sẽ làm cho tình trạng da thêm bỏng rát, châm chích, ngứa, thậm chí bong vảy.
• Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc và làm đẹp da lành tính, chứa các thành phần thiên nhiên.
• Khi da đang bị nhiễm corticoid, không nên sử dụng bất kỳ loại mỹ phẩm nào và không nên trang điểm. Nếu bắt buộc phải make up, cố gắng chọn các sản phẩm dạng lỏng để không bí da.
• Che chắn cẩn thận khi đi ra ngoài. Không nên để ánh nắng mặt trời chiếu thẳng lên da đang bị tổn thương. Nên sử dụng mũ rộng vành, kem chống nắng có chứa các thành phần như kẽm oxide, titanium dioxide để bôi lên da.
• Hạn chế tới các nơi quá nóng, quá lạnh hoặc môi trường ô nhiễm, khói bụi.
• Kiểm tra lại các loại thuốc mà mình đang dùng như thuốc chống trầm cảm, thuốc trị hen suyễn, kem bôi trị phát ban… xem có loại nào có chứa corticoid hay không. Bởi vì tình trạng nhiễm corticoid cũng có thể tới từ các loại thuốc bạn đang sử dụng.
• Sử dụng các loại mặt nạ thiên nhiên thải độc: mặt nạ trà xanh, nghệ, khổ qua…
3. Thực hiện điều trị da liễu
Một khi bị nhiễm corticoid nặng, người bệnh phải đến chuyên khoa da liễu để được thăm khám và chẩn đoán chính xác về tình trạng của mình. Tránh tình trạng lệ thuộc vào thuốc. Bác sĩ sẽ kê cho bệnh nhân các loại thuốc kháng viêm, kháng sinh để cải thiện tình trạng viêm nhiễm.
>>> Đọc thêm: TÁC HẠI CỦA ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH
Cách nhận biết các thuốc chứa corticoid cho da
Để tránh tác hại của corticoid trên da, điều quan trọng là mỗi người phải phân biệt được sản phẩm chứa thành phần này.
Cách đơn giản nhất là bạn cần phải kiểm tra thành phần của sản phẩm trong tờ hướng dẫn sử dụng. Lưu ý rằng, nhà sản xuất có thể ghi corticoid bằng một số tên gọi khác như glucocorticoid hoặc corticosteroid.
Ngoài ra, trong mục “thành phần” sẽ ghi các hoạt chất của sản phẩm. Theo đó, các hoạt chất phổ biến của corticoid là triamcinolone acetonide, hydrocortisone acetate, mometasone furoate… Bạn cần hiểu điều này để biết mình có đang sử dụng sản phẩm có corticoid hay không.
Một số loại thuốc chứa corticoid để điều trị các bệnh về da bao gồm: fucidin, cortibion, hydrocortisone, eumovate…
Ngoài ra, trên thị trường hiện nay có rất nhiều dòng kem trộn để làm trắng da hoặc trị nám, tàn nhang không rõ nguồn gốc và xuất xứ. Trong những sản phẩm này thường có corticoid mặc dù trên bảng thành phần có thể không ghi.
Tác hại của corticoid trên da có thể sẽ vô cùng nghiêm trọng, để lại tổn thương lâu dài. Vì thế, khi sử dụng sản phẩm làm đẹp và chăm sóc da có chứa thành phần này, cần cẩn trọng và biết sử dụng đúng cách!
>>> Đọc thêm: 13 TÁC HẠI CỦA DẦU OLIU VỚI DA MẶT VÀ SỨC KHỎE
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
