Tác hại của whey protein là gì?
Whey protein hay còn gọi là đạm whey, đây là một dạng thực phẩm chức năng giúp tăng cơ giảm mỡ được nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên, nếu uống quá liều lượng sẽ gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe. Nguy cơ này còn cao hơn nếu bạn tiêu thụ quá ít carb (đường, tinh bột và chất xơ). Cùng tìm hiểu về tác hại của whey protein.
Whey protein là gì?
Sữa chứa hai loại protein, một trong số này là whey protein. Nó tan trong nước và được sử dụng để đáp ứng nhu cầu protein hàng ngày. Một trong những lợi thế quan trọng của whey protein là nó dễ tiêu hóa và tiêu hóa nhanh.
Các chuyên gia gọi whey protein là một loại “protein hoàn chỉnh”, vì nó rất giàu các axit amino thiết yếu mà cơ thể cần để bảo dưỡng cơ bắp, xương, mô, lục phủ ngũ tạng… Một số loại ”protein hoàn chỉnh” khác là các thực phẩm như trứng, thịt, sữa…
Có nên dùng whey protein? Uống whey có tốt không?
Đạm whey là một loại thực phẩm chức năng, nhưng thực ra tác dụng của nó còn hơn như vậy. Đạm whey là “siêu thực phẩm” giúp điều tiết thể trọng rất hiệu quả. Nó giúp tăng hàm lượng cơ bắp và giàu chất chống oxy hóa, đem lại nhiều tác dụng tốt lành cho cơ thể, chẳng hạn:
• Giúp giảm cân, tăng cơ.
• Hỗ trợ quá trình điều trị ung thư.
• Gia tăng hàm lượng chất chống oxy hóa glutathione trong cơ thể.
• Giúp giảm chỉ số mỡ máu triglyceride.
• Giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt.
• Tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch.
• Tăng cường sức mạnh khi chơi thể thao.
• Rút ngắn thời gian hồi phục và giảm nhanh các tổn thương do luyện tập quá sức.
Trên đây mới chỉ là một số lợi ích cơ bản của whey protein. Mấu chốt là bạn phải biết cách cân bằng liều lượng tiêu thụ. Sử dụng quá liều whey protein cũng chưa hẳn gây ra hậu quả gì nghiêm trọng nhưng sẽ khiến cơ thể cực kỳ khó chịu. Tác dụng phụ của whey đối với người có bệnh tim, thận hay gan, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi đưa whey protein và chế độ ăn hàng ngày.
>>> Đọc thêm: TÁC HẠI CỦA TỎI NGÂM MẬT ONG & CÁCH LÀM TỎI NGÂM MẬT ONG
Cách sử dụng whey protein
• Nếu chỉ uống đơn lẻ whey protein, bạn nên uống từ 30-60 phút sau khi tập thể thao, vì loại thực phẩm này rất dễ tiêu. Bổ sung whey protein sau khi tập luyện sẽ giúp cơ bắp nhanh chóng hồi phục và cơ bắp mới dễ dàng phát triển.
• Có nên uống whey? Nếu không chơi thể thao, thì bạn nên bổ sung whey protein cùng với các thực phẩm khác để làm chậm quá trình tiêu hóa, giúp no lâu hơn. Chẳng hạn, để tăng cường protein cho bữa sáng, bạn có thể thêm bột whey protein ăn cùng với yến mạch.
• Khi đi làm, bạn có thể pha whey protein với dầu cá hoặc các loại hạt để ăn vặt. Sự kết hợp của các chất béo giúp làm chậm quá trình tiêu hóa protein, đảm bảo lượng insulin trong cơ thể ổn định. Nó cũng kích thích sản sinh CCK, một loại hormone giúp cơ thể biết khi nào thì no.
• Whey protein có thể làm giảm tác dụng của một số loại thuốc, vì vậy bạn hãy uống thuốc cách đó 1-2 giờ.
>>> Đọc thêm: TÁC HẠI CỦA ĐÔNG TRÙNG HẠ THẢO VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH
Tác hại của whey protein
Whey protein có hại không? Qua nhiều phân tích, các chuyên gia cho rằng một người không nên tiêu thụ quá 40g whey protein mỗi ngày. Việc tiêu thụ quá liều trong thời gian dài sẽ gây hại gan, thận, ruột và nhiều hậu quả khác.
Trong mỗi hộp whey protein thường có thìa đong cỡ 25g. Nếu bạn có thói quen đong đầy tràn thìa mà không gạt, dễ có khả năng bạn sẽ bị quá liều whey protein. Chưa kể bạn còn bổ sung các loại bánh whey protein hoặc sữa, nhiều khả năng sẽ dẫn tới quá liều.
Nên đong đúng liều lượng whey protein hướng dẫn trên bao bì sản phẩm, không dùng không dùng quá mức cho phép vì sẽ dẫn đến tác dụng phụ của whey gây hại cho sức khỏe.
1. Tác hại của whey protein: Gây tăng mỡ thừa
Đôi khi thực phẩm bổ sung whey protein chứa dư carb dưới dạng đường, làm tăng tích tụ mỡ trong cơ thể. Bạn cũng có thể tăng cân nếu ăn nhiều thực phẩm trong lúc uống whey protein.
2. Hại thận, một tác dụng phụ của whey protein
Nhiều người thắc mắc uống whey có hại thận không? Dù chỉ dùng quá liều whey protein trong thời gian ngắn thì cũng có thể gây bệnh thận. Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy tình trạng quá liều whey protein có thể làm tăng urê huyết, nước tiểu tăng gây bài tiết canxi nhiều qua nước tiểu, độ pH của citrate niệu giảm. Tình trạng này khiến thận phải làm việc mệt nhọc, gây hại thận và hình thành sỏi thận. Do đó, khi bổ sung whey protein thì bạn cũng phải tăng cường chất xơ và nước.
3. Tác hại của whey protein: Hại đường tiêu hóa
Trong whey protein có lactose. Nếu bạn nhạy cảm với lactose thì không nên uống whey protein, sẽ gây hại cho đường tiêu hóa. Vì thế người bị dị ứng sữa bò cũng không nên uống whey protein. Tuy nhiên, bạn có thể thử whey protein concentrate vốn chứa ít lactose hơn.
>>> Đọc thêm: PHƯƠNG PHÁP GIẢM CÂN DAS DIET
4. Whey protein có hại không? Dễ bị gout
Không có bằng chứng cho thấy whey protein là thủ phạm trực tiếp gây bệnh gout, nhưng nó có thể khiến tình trạng trầm trọng thêm ở những người đã mắc căn bệnh này. Nếu trong gia đình có người bị bệnh gout thì bạn nên tham khảo bác sĩ trước khi bổ sung whey protein.
5. Hại gan, một tác hại của whey protein
Có nên dùng whey? Nếu bạn là người ít vận động, protein sẽ được đưa đến gan để xử lý thay vì được sử dụng để tổng hợp cơ bắp. Dần dà gan sẽ bị tổn thương. Trên thị trường, người ta quảng cáo các loại whey protein có thể thay thế bữa ăn hàng ngày và xem nó như một thực phẩm ăn kiêng lành mạnh. Thực tế nếu chỉ bổ sung whey protein mà không vận động thì sẽ gây hại gan chứ không hề tốt như quảng cáo.
Bên cạnh đó, nếu bạn kiêng ăn carb mà lại bổ sung quá nhiều protein thì cơ thể sẽ phải tái tạo năng lượng bằng cách đốt cháy chất béo. Nếu cơ thể không còn chất béo thì sẽ chuyển qua đốt protein để tạo năng lượng. Điều này sẽ gia tăng áp lực lớn lên gan, dần dần tàn phá gan.
6. Whey protein có hại không? Hại da, nổi mụn
Whey protein có thể khiến da mặt bạn xấu đi
Nhiều người trẻ uống whey protein khiến làn da non nớt của họ bị tổn thương. Kể cả khi đã qua độ tuổi dậy thì, những người dùng whey protein vẫn bị nổi mụn. Nguyên nhân là do sữa và các chế phẩm từ sữa có thể chứa IGF-1, một hormone tăng trưởng có khả năng làm tăng estrogen, là nguyên nhân gây mụn. Dù whey protein không chứa IGF-1, nhưng các sản phẩm chứa whey protein thì lại có IGF-1. Đôi khi bạn không cần phải bỏ nhiều tiền để trị mụn, mà chỉ cần ngừng uống sữa là được.
7. Nguy cơ tim mạch
Uống whey có tốt không? Các chuyên gia cho rằng dư thừa whey protein có thể khiến nhịp tim bất thường, mất chức năng tim, gây đau tim ở những người đã có sẵn bệnh lý tim mạch.
>>> Đọc thêm: THỰC ĐƠN EAT CLEAN 7 NGÀY ĐÁNH BAY MỠ THỪA
8. Tác dụng phụ của whey protein gây nôn ói, tiêu chảy
Các hoạt động thể chất có thể làm tăng lợi khuẩn trong dạ dày, nhưng bổ sung whey protein thì lại làm giảm lợi khuẩn và tăng hại khuẩn. Nếu hệ vi sinh vật chứa quá nhiều hại khuẩn, bạn sẽ thường xuyên bị táo bón nghiêm trọng, chướng bụng đầy hơi, đau dạ dày, suy tiêu hóa, nôn ói và tiêu chảy. Đôi khi trong phân có cả máu.
9. Tác hại của whey protein gây nhiễm toan máu
Khi bạn tiêu thụ quá nhiều protein, thận sẽ không thể chuyển hóa hết được, hậu quả là làm tăng nồng độ axit trong máu, dẫn đến sự mất cân bằng độ pH trong máu. Tình trạng này gọi là nhiễm toan máu.
10. Tác dụng phụ của whey protein là gây loãng xương
Lạm dụng whey protein trong thời gian dài có thể làm mất cân bằng khoáng chất trong xương, dẫn đến giảm mật độ khoáng chất trong xương, gây loãng xương.
11. Có nên uống whey? Gây thở khò khè
Người bị dị ứng với whey protein và lactose có thể cảm thấy khó thở, thở khò khè.
12. Tác hại của whey protein là sưng cổ họng, môi, miệng
Người bị dị ứng whey protein cũng có thể xuất hiện triệu chứng sưng họng, miệng và môi. Cho dù không đau thì tốt nhất bạn vẫn nên đi khám ngay.
>>> Đọc thêm: 12 TÁC HẠI CỦA THỨC KHUYA VỚI PHỤ NỮ. ĐỌC NGAY ĐỂ TRÁNH!
3 thành phần cần tránh trong whey protein
Ảnh: Healthline
Bên cạnh tác hại của whey protein do bổ sung sai cách, một nguyên nhân quan trọng khiến nhiều người lo ngại whey protein có hại không chính là ở việc sản phẩm có chứa nhiều thành phần gây hại. Những chất này mang đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe mà bạn cần tránh xa bằng việc đọc kỹ nhãn sản phẩm.
1. Lecithin đậu nành
Lecithin đậu nành là một chất nhũ hóa rất phổ biến trong thực phẩm và cũng thường có trong whey protein. Lecithin đậu nành chứa hàm lượng axit phytic khá cao, một chất kháng dinh dưỡng làm gián đoạn quá trình hấp thụ sắt, kẽm và magie.
Hơn nữa, lecithin đậu nành nếu được tiêu thụ quá mức sẽ gây ra sự gián đoạn nội tiết tố và thậm chí có thể gây ung thư.
2. Kim loại nặng
Nhiều nghiên cứu đã tìm thấy hàm lượng cadmium, chì và asen cao trong váng sữa kém chất lượng. Những kim loại có độc tính cao này có thể xâm nhập vào các chất bổ sung whey protein, bắt nguồn từ vùng đất chăn nuôi bò bị ô nhiễm.
Cách tốt nhất để hạn chế tác dụng phụ của whey đó là hãy chọn mua sản phẩm whey chất lượng đến từ các thương hiệu uy tín trên thị trường.
3. Chất béo hydro hóa
Nói một cách đơn giản, chất béo hydro hóa là chất béo đã được xử lý bằng hydro. Chất béo hydro hóa tạo nên kết cấu đặc của whey protein, đồng thời kéo dài thời hạn sử dụng của sản phẩm.
Một số bằng chứng cho thấy chế độ ăn nhiều chất béo chuyển hóa có thể gây tổn hại lâu dài cho quá trình trao đổi chất. Nó khiến cơ thể bạn gặp khó khăn trong việc đốt cháy chất béo dự trữ nếu lạm dụng. Bạn cần chọn sản phẩm whey protein không có hoặc có ít hàm lượng chất béo này để đảm bảo sử dụng an toàn.
>>> Đọc thêm: ĂN NGỌT NHIỀU CÓ TỐT KHÔNG? 17 TÁC HẠI CỦA ĐƯỜNG BẠN NÊN BIẾT
Những điều cần biết khi uống whey protein
Ảnh: Myfitnesspal-blog
1. Nên dùng whey protein bao nhiêu một ngày là đủ?
Whey protein được xem là an toàn và có thể uống hàng ngày. Tóm lại, trước khi sử dụng whey protein, bạn hãy đọc kỹ hướng dẫn kèm theo hộp. Liều lượng được đề nghị là từ 1-2 thìa mỗi ngày. Nếu khẩu phần ăn hàng ngày của bạn đã giàu protein, thì việc bổ sung thêm whey protein có thể là không cần thiết. Bạn cũng không nên sử dụng whey protein kéo dài mà chỉ dùng trong một thời gian rồi ngưng và sau đó lại tiếp tục.
2. Ai không nên dùng whey protein?
Whey protein thích hợp với những người thường xuyên hoạt động thể chất. Nếu bạn không thuộc diện này thì cũng không nhất thiết phải bổ sung whey protein dưới dạng thực phẩm chức năng, mà chỉ cần bổ sung protein qua thực phẩm là được.
Tác hại của whey protein có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe với những đối tượng như:
• Người bị dị ứng hoặc nhạy cảm với các sản phẩm từ sữa.
• Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú.
• Sử dụng thuốc Albendazole (Albenza) hoặc Alendronate (Fosamax) vì có thể tương tác và làm mất tác dụng của thuốc.
• Tác dụng phụ của whey còn ảnh hưởng đến những ai đang dùng thuốc kháng sinh quinolon hoặc tetracycline. Whey có thể làm giảm sự hấp thụ của thuốc.
>>> Đọc thêm: ĂN ĐÊM CÓ TỐT KHÔNG? 9 LỢI ÍCH VÀ TÁC HẠI KHÔNG NGỜ
3. Uống whey có tốt không? Uống khi nào thì tốt cho sức khỏe?
Ảnh: Medical news today
Có nên uống whey? Bạn hoàn toàn có thể uống whey mỗi ngày để bổ sung nhiều dưỡng chất cho cơ thể. Thời điểm uống whey protein vào buổi sáng sớm sau khi thức dậy khoảng 20 – 30 phút. Ngoài ra, bạn có thể uống bột whey sau khi tập thể dục 15 – 20 phút. Điều này giúp bổ sung thêm năng lượng và calo cần thiết cho cơ thể xây dựng cơ bắp.
4. Có nên uống whey mà không cần tập luyện không?
Bạn có thể uống whey protein mà không cần tập luyện thể thao. Tuy nhiên, nếu uống whey quá mức mà không có chế độ tập luyện nghiêm ngặt, bạn sẽ bị tăng cân.
5. Lựa chọn nào thay thế cho whey protein?
Tác dụng phụ của whey protein có thể gây nguy hiểm với người có cơ địa nhạy cảm, dễ dị ứng với sữa. Tốt nhất bạn không nên uống whey và chuyển sang nguồn protein hữu cơ, ví dụ như bột thực vật. Loại thực phẩm này không chứa đường sữa nhưng vẫn cung cấp nguồn protein dồi dào và các dưỡng chất cần thiết. Chúng cũng có ít calo hơn so với các loại bột protein từ động vật hiện có trên thị trường.
Tác hại của whey protein sẽ không nghiêm trọng nếu bạn biết cách sử dụng đúng theo hướng dẫn. Hãy tận dụng những lợi ích của whey protein để nâng cao sức khỏe và tăng cường sức mạnh cơ bắp cho tập luyện, bạn nhé!
>>> Xem thêm: ĐÓI BỤNG NÊN ĂN GÌ?
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
