Câu chuyện bắt đầu với giấc mơ của giám đốc sáng tạo thương hiệu Gucci, Alessandro Michele. Ông mơ về một thế giới được lấp đầy bởi các bức chân dung cổ. Những đầu tượng La Mã cẩm thạch và những cái rương bằng vàng chứa đầy tứ chi và tim của xác sống. Những thảm hoa và các tấm thảm thêu đầy màu sắc điểm tô cho thế giới ấy. Ngoài ra, nơi đó còn có những chú rồng con và xương sọ của các loài động vật bí ẩn.
Giấc mơ này đã dẫn đường Alessandro đến với người đàn ông có vóc dáng cao. Khuôn mặt dài đầy bí ẩn với mái tóc muối tiêu. Nổi bật trên khuôn mặt ông là chiếc mũi đặc trưng của người La Mã. Đó chính là nghệ sỹ Maurizio Cattelan người Ý .
Nghệ sỹ người Ý Maurizio Cattelan
Cùng nhau, họ lên đường đến Thượng Hải, trung tâm đô thị của Trung Hoa. Đây cũng chính là nơi khởi nguồn cho tư tưởng “bản sao chính là bản gốc”. Tại nơi này, họ sẽ cùng nhau hiện thực hóa giấc mơ của Alessandro Michele vào ngày 10 tháng Mười năm 2018.
Sức hút từ sự khác biệt
Theo nghệ sỹ Maurizio Cattelan, Alessandro Michele và ông đều hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo. Tuy vậy, hoàn cảnh của họ hoàn toàn khác nhau. Alessandro Michele là một giám đốc sáng tạo, người luôn phải ra những quyết định dứt khoát và nhanh chóng. Ông là mắt xích quan trọng để vận hành chuỗi cung ứng của ngành công nghiệp thời trang. Ngược lại, Maurizio thì yêu sự tự do. Ông không muốn bất kỳ ai sử dụng nguồn cảm hứng của mình để kiếm lời.
Cả hai đều bị ấn tượng về sự ăn ý bất ngờ của hai phong cách sáng tạo khác nhau khi kết hợp. “Chúng tôi đều sử dụng ngôn ngữ hình ảnh”, Maurizio khẳng định. “Đây là một ngôn ngữ mà bất kỳ ai cũng có thể thấu hiểu, nhưng cảm nhận ở mỗi người lại khác nhau. Công việc của Alessandro và tôi là truyền tải các ý nghĩa đằng sau đó. Những gì trái ngược sẽ thu hút lẫn nhau. Tôi tin rằng sự phối hợp giữa chúng tôi sẽ gây bất ngờ!”
Triển lãm The Artist Is Present
Đây chính là tên gọi của buổi triển lãm kết hợp giữa Alessandro Michele và Maurizio Cattelan. Buổi triển lãm The Artist Is Present bao gồm các dự án nghệ thuật đề xuất việc mô phỏng và sao chép như một hình thức của văn hóa toàn cầu. Từ đó chứng minh rằng hành động lặp lại có thể dẫn đến sự sáng tạo, hay việc sao chép vẫn ẩn chứa sự độc đáo. Tại đây, các giá trị cốt lõi dùng để định giá một tác phẩm nghệ thuật trong thế giới phương Tây như bản quyền, mục đích và quyền tác giả… đều bị bỏ qua. Bản thân nghệ sỹ Maurizio Cattelan đã nhìn nhận sao chép như thế này: “Hãy bắt đầu copy những thứ mà bạn thích. Từ đó, bạn sẽ tìm thấy chính mình”.
Sao chép đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải và phổ biến kiến thức cho các thế hệ đương thời và tương lai. Người La Mã ngày xưa đã không ngừng sao chép các bức tượng Hy Lạp cổ đại.
Họ làm thế để phổ biến chúng cho người dân mọi tầng lớp có thể chiêm ngưỡng. Những năm gần đây, tài sản cá nhân và sau đó là bản quyền ngày càng được đề cao. Việc tôn trọng bản quyền trở thành một nguyên tắc chống lại các hệ tư tưởng khác. Từ đó, chúng ta không còn nhìn nhận giá trị đích thực của việc sao chép nữa.
Mỗi tác phẩm trong triển lãm The Artist Is Present đều thể hiện một khía cạnh khác nhau của khái niệm sao chép. Khách mời sẽ được chứng kiến trên phạm vi toàn diện nhất của sự mô phỏng và chiếm đoạt. Triển lãm là sự lặp lại, trao đổi đặc điểm, các bản sao của các tác phẩm hội họa. Ngoài ra còn có những kỳ quan từ quá khứ được tái hiện lại dưới quy mô nhỏ hơn.
Nghệ sỹ Maurizio miêu tả: “Buổi triển lãm The Artist Is Present này như một sinh vật, chỉ có thể hiểu khi nhìn vào một tổng thể”. Ông còn thổ lộ thêm: “Với tư cách người đã chứng kiến các tác phẩm được tạo ra. Tôi hy vọng buổi triển lãm này sẽ được tổ chức ở phương Tây. Từ đó chúng ta có thể đối chiếu tính khác biệt trong quan niệm về sự sao chép từ các nền văn hóa khác nhau trên thế giới.”
>>Xem: TIN THỜI TRANG |THƯƠNG HIỆU THỜI TRANG
BÀI: KHÁNH AN. ẢNH: KHCC
Tạp chí Harper’s Bazaar Việt Nam số tháng 10/2018
