Siêu thực là gì? Trường phái nghệ thuật surrealism trong thời trang

Trường phái siêu thực là gì? Các thiết kế của Iris Van Herpen được trình diễn trên một sàn catwalk mang phong phạm của siêu thực avant-garde

Nghệ thuật siêu thực surrealism là gì?

Khởi đầu với văn thơ, chủ nghĩa siêu thực lan rộng sang hội họa, điện ảnh, tiểu thuyết và thời trang. Những người theo chủ nghĩa này cố gắng miêu tả tiềm thức bằng những ý tưởng chỉ có trong mơ hay trong ảo giác.

Trường phái siêu thực là gì? Nghệ thuật siêu thực giải phóng con người khỏi những xiềng xích, những tư duy lối mòn hay thực tại nhàm chán, cho phép con người tự do thể hiện tư duy của mình mà không cần phải tuân theo logic, luân lý, tôn giáo hay thẩm mỹ chính thống.

Tuyệt tác “Sự dai dẳng của ký ức” của thiên tài hội họa Salvador Dalí.

Định nghĩa nghệ thuật siêu thực surrealism là gì khiến chúng ta dễ nhầm lẫn surrealism và avant-garde.

Tuy nhiên, sự tân tiến của avant-garde rất nhanh bị nhạt nhòa, do đó người ta phải mau chóng tạo ra những cái mới hơn để thay thế những cái mới. Thực tế các tác phẩm thuộc trường phái avant-garde rất dễ trôi vào quên lãng, trong khi các kiệt tác siêu thực thì lại trường tồn suốt thế kỷ qua.

>>> Tìm hiểu thêm: AVANT-GARDE LÀ GÌ? PHONG CÁCH THỜI TRANG LẬP DỊ CỦA TƯƠNG LAI

Siêu thực là gì và trường phái này xâm nhập vào thời trang như thế nào?

Yếu tố siêu thực trong thời trang xuất phát từ tư duy tư bản. Lúc đó các công ty làm đẹp nhận ra rằng họ cần điều gì mới mẻ để kích thích doanh số bán hàng. Do đó, họ đã phát minh ra các chai hộp hình thù khác lạ để đựng bột phấn và kem dưỡng.

Sự kết nối hữu hình giữa ngành công nghiệp mỹ phẩm và thế giới nghệ thuật được thể hiện qua hộp phấn hình điện thoại bàn do họa sỹ siêu thực Salvador Dalí thiết kế cho Schiaparelli vào năm 1935. Tiếp sau đó là những chiếc bàn trang điểm trưng bày sự xa hoa và gu thẩm mỹ của một người phụ nữ, cho đến những chai nước hoa được thiết kế cầu kỳ tạo thành những món quà độc đáo.

Chiếc hộp đựng mỹ phẩm chính là một thế giới thu nhỏ, với bề ngoài đánh lừa thị giác khiến người ta không nhận ra mục đích thật của chúng.

Hộp phấn với những phím số điện thoại bàn.

Những chai dầu thơm được cất giấu trong những hộp đựng hình quyển sách.

Các nhà thiết kế thử thách bản thân với những chất liệu mới, tạo ra nhiều loại phụ kiện mới khiến cơn khát siêu thực bắt đầu thâm nhập lên sàn catwalk.

Đối với thời trang, trường phái siêu thực cũng tách rời quần áo khỏi mục đích của chúng để tạo ra những cái nhìn viển vông kỳ lạ. Mọi hiểu biết thông thường của con người về quần áo hoàn toàn bị đảo lộn. Đến đây, hẳn bạn đã rõ nghệ thuật siêu thực surrealism là gì.

7 nhà thiết kế thời trang theo phong cách siêu thực tiêu biểu

1. Hussein Chalayan

Nghệ thuật siêu thực là gì? Con người thách thức sức chịu đựng của vải trong show Gravity Fatigue 2015 của Hussein Chalayan.

Chalayan là một trong số rất ít các nhà thiết kế chỉ quan tâm đến nghệ thuật thay vì thương mại. Những buổi ra mắt bộ sưu tập của ông là sự kết hợp của nghệ thuật thị giác, của hiệu ứng nhà hát và cả thiết kế nội thất, thậm chí có cả giàn nhún (trampoline).

Ông chịu ảnh hưởng của khoa học viễn tưởng và nhân chủng học di truyền, vì vậy các thiết kế của ông có khuynh hướng hàm (số) học. Các bộ sưu tập thời trang của ông thách thức những quy chuẩn của sàn catwalk và vai trò của con người khi tương tác với quần áo.

Các thiết kế phản ánh chiều không gian trong show Inertia năm 2009.

2. Martin Margiela

Martin Margiela được xem là một người ẩn danh trong thời trang bởi ông không bao giờ tiếp xúc với báo chí. Kể cả trong phim tài liệu về bản thân, người ta có thể nghe thấy giọng ông nhưng chẳng nhìn thấy khuôn mặt ông.

Quan điểm thời trang của Martin Margiela chính là sự trường tồn bền vững. Dù là một nhà thiết kế nhưng ông lại đi theo hướng phản thời trang, không dung túng cho sự hào nhoáng phung phí. Ông tổ chức show tại những nơi bình dân như sân chơi hay tàu điện ngầm, không sắp xếp ghế ngồi theo độ nổi tiếng của khách mời.

Điều quan trọng của sự bền vững chính là DIY (Do it yourself – tự làm), ông dạy người ta cách tự may quần áo để ai cũng có thể tự làm tại nhà. Ông được mệnh danh là “cha đẻ của thời trang tái chế” vì khéo léo tận dụng mọi thứ xung quanh để may thành quần áo có thể mặc được.

Đôi giày Tabi có ngón xẻ của Martin Margiela.

Chiếc áo khoác da được may bằng găng tay cũ.

3. Moschino

Siêu thực là gì trong các thiết kế của Moschino mang tính hài hước và giễu nhại, đôi khi lập dị và bất đối xứng nhưng lại đặc biệt thu hút giới trẻ suốt 30 năm qua.

Chủ nghĩa siêu thực được thể hiện qua những mẫu thiết kế tái chế, biến đổi hoàn toàn công dụng của những vật dụng sinh hoạt hàng ngày. Chẳng hạn hộp sữa biến thành túi xách, nút áo làm từ xúc xắc, váy cưới in họa tiết là thông tin thành phần sản phẩm…

Túi xách lấy cảm hứng từ hộp sữa và hộp đựng đồ ăn nhanh của Moschino.

Váy cưới in thông tin thành phần sản phẩm.

4. Philip Treacy

Nhà thiết kế Philip Treacy ưa chuộng phong cách thần tiên và thanh tao. Tác phẩm nghệ thuật của ông lắc lư trên đầu của các người mẫu và chuyển động tự nhiên theo từng bước đi. Đúng vậy, Treacy nổi tiếng với những chiếc mũ đội đầu có một không hai và rất được Hoàng gia Anh tin tưởng chọn lựa.

Ông là bậc kỳ tài có thể thiết kế mũ đáp ứng cả yêu cầu trang nhã của hoàng gia và điên rồ của Lady Gaga.

Từ trái qua, từ trên xuống: Lady Kitty Spencer, Công nương Kate Middleton, Victoria Beckham và nữ hoàng truyền thông Oprah Winfrey đều đội mũ của nhà thiết kế Philip Treacy tại Hôn lễ của Hoàng tử Harry và Công nương Meghan Markle năm 2018.

Một số thiết kế siêu thực là gì của Philip Treacy.

5. Elsa Schiaparelli

Schiaparelli là một trong những nhà thiết kế tiên phong của thế giới thời trang, nổi tiếng với chiếc áo chui đầu trompe l’oeil cháy hàng ngay khi ra mắt năm 1927. Ở thời kỳ đỉnh cao, bà thậm chí còn nổi tiếng hơn cả đối thủ Coco Chanel.

Chiếc áo nỉ trompe l’oeil cháy hàng năm 1927-1928.

Yves Saint Laurent nói rằng trí tưởng tượng của Elsa Schiaparelli là vô biên và “Bà ấy đã giẫm nát những thứ tầm thường, cũ rích”. Với sự am hiểu thời trang và hội họa, bà từng kết hợp với họa sĩ Salvador Dalí để vẽ những hình tôm hùm, nốt nhạc, chiếc guốc… trên váy trắng. Bà đã biến trang phục jumpsuit nhảy dù thành sản vật thời trang thịnh hành, cũng như sáng tạo ra tiền thân của chiếc quần culottes ngày nay.

Váy tôm hùm được trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật Philadelphia, Mỹ. Đó là lần đầu tiên người ta thấy những họa tiết “chân thật” như một con tôm lại có thể xuất hiện trên quần áo.

6. Thierry Mugler

Thierry Mugler là một trong số ít các nhà thiết kế có thể biến sàn diễn catwalk thành sân khấu broadway khiến khán giả phải dùng 5 giác quan để cảm nhận. Các thiết kế siêu thực của ông lấy cảm hứng từ nhiều loại côn trùng như bươm bướm, chuồn chuồn… các sinh vật viễn tưởng, thảo vật kịch độc. Ông thậm chí dùng lông vũ để tạo ra những đoàn tàu óng ánh.

Mugler cũng là người tiên phong ứng dụng kim loại và nhựa latex trong thời trang. Tuy nhiên, những sáng tạo của ông đôi khi bị ghét bỏ vì nó khiến phụ nữ bị ám ảnh bởi những số đo cơ thể phi thực tế.

Siêu thực là gì? Thiết kế lấy cảm hứng từ cánh bướm đặc sắc (phải).

Bộ đầm corset siết chặt eo khiến Kim Kardashian chỉ có thể đứng mà không thể ngồi tại Met Gala 2019.

7. Yves Saint Laurent

Yves Saint Laurent đã tạo ra những bộ sưu tập vượt xa khuôn khổ của thế giới nghệ thuật và biến chúng thành những bộ đồ dễ mặc. Chẳng hạn chiếc váy Lip Dress của ông mang âm hưởng của Schiaparelli, với đôi môi vắt ngang ngực trở thành tiêu điểm của một chiếc đầm Little Black Dress đơn giản.

Saint Laurent đã tóm gọn sự ảo diệu của thời trang chính là khả năng luyện ra thế giới thần tiên dựa trên vô số nguồn nguyên liệu sẵn có: “Tôi đã hóa thân thành một nhà ảo thuật, người có thể biến một tấm gương thành hồ nước, thủy tinh thành đá quý, dải ruy băng thành khu rừng, vải tuyn thành sương mù. Sàn diễn đã được hóa phép thành một nơi nghỉ dưỡng sống động và sáng chói hơn nhiều so với thực tế”.

Họa tiết đôi môi là một sáng tạo của Yves Saint Laurent.

Chiếc đầm cocktail môi đỏ của Saint Laurent năm 2002.

Thời trang siêu thực surrealism là cách các nhà thiết kế dệt nên giấc mơ hoang đường của riêng mình, nơi một giọt nước sốt bên cạnh con tôm hùm trên mảnh đầm suông đơn giản cũng có thể khiến báo giới xôn xao.

Đại dịch đang diễn ra càng đẩy con người tới một sự giao thoa giữa mộng và thực, nơi những họa tiết siêu thực được phô bày trên những chiếc áo có giá phổ thông. Tương lai của thời trang siêu thực là vô biên và ngành bán lẻ sẽ không bỏ qua nó mà chỉ giúp nó tiếp cận gần hơn với những mong ước ngày càng thực tế. Hy vọng các thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ siêu thực là gì.

>>> Xem thêm: HIGH FASHION / HAUTE COUTURE LÀ GÌ?