Ruffles: Lịch sử xu hướng bèo nhún gắn liền với hoàng tộc và chiến tranh

Cùng xem lại hành trình phát triển của bèo nhún xuyên suốt chiều dài lịch sử

Xu hướng bèo nhún trong thiết kế Giambattista Valli Haute Couture Xuân Hè 2016. Ảnh: Rick Hawks

Nhìn nhu mì và e ấp, nhưng bèo nhún (ruffles) lại được nam giới mặc đầu tiên vào thế kỷ XVI. Theo chiều dài lịch sử, bèo nhún là thiết kế gắn liền với hoàng tộc và các cuộc chinh chiến. Để bèo nhún trở thành biểu tượng của vẻ đẹp nữ tính như hôm nay là cả một hành trình dài.

Xu hướng bèo nhún khởi nguồn từ thời trang chiến tranh

Bèo nhún thật ra được sử dụng đầu tiên bởi các quý ông. Tất cả bắt đầu vào thế kỷ XVI tại Tây Ban Nha. Lúc này, những người lính xắn tay áo ngoài để lộ những nếp gấp của tay áo trong. Lấy ý tưởng từ hình ảnh đó, các thợ may thời bấy giờ luồn dây vào trang phục và thắt chúng lại, tạo ra đường gấp bèo nhún đầu tiên trong thời trang.

Bèo nhún trở thành phụ kiện của quý tộc

Ruff đeo cổ của quý tộc Anh thời xưa

Đến thời kỳ nữ hoàng Elizabeth I của Vương quốc Anh, bèo nhún trở thành ruff, món phụ kiện đeo cổ với những đường xếp nếp cứng cáp. Thực chất, nó vốn không phải một sản phẩm thời trang. Ruff vốn nhằm giữ cho dáng người đứng thẳng, tạo vẻ thanh lịch, cao quý cho người mặc. Vì quá bất tiện nên dần dần, ruff đeo cổ trở thành phụ kiện dành riêng cho giới quý tộc và tầng lớp thượng lưu Anh Quốc bấy giờ. Từ đại văn hào William Shakespeare đến Nữ hoàng Elizabeth I, ai cũng từng xuất hiện trong một bức họa chân dung với ruff.

Nữ hoàng Elizabeth và phụ kiện đeo cổ ruff

Set featured image

Ở thời kỳ thịnh hành đỉnh cao, một chiếc ruff có thể được thiết kế với bề rộng kéo dài gần 30 cm. Bên trong luồn dây thép để cố định nếp gấp. Thậm chí, người ta còn sáng tạo ra một loại bàn ủi sắt nung chuyên biệt, chỉ dùng để tạo ra những đường xếp nếp.

Xu hướng bèo nhún vốn gắn liền với phong cách nam giới

Ngày nay, nói đến bèo nhún thì người ta liên tưởng đến phong cách yểu điệu thục nữ, “bánh bèo”. Nhưng vốn bèo nhún lại là một item được các quý ông diện vào giai đoạn xa xưa.

Một chiếc Jabot

Đến thế kỷ XVIII, bèo nhún được biến tấu thành đường diềm tay áo hoặc cà vạt, được cả nam và nữ sử dụng. Giai đoạn này, những chiếc áo sơ mi vải cambric (một loại vải tương tự linen) trở nên phổ biến đối với nam giới. Vải Cambric được dùng để may jabot. Đây là loại cà vạt có đường diềm bèo nhún được nam giới mặc để trang trí cho chiếc áo sơ mi.

Nhà cách mạng người Mỹ Alexander Hamilton và chiếc Jabot

Tranh chân dung của bất kỳ nhân vật phương Tây nổi tiếng nào ở thế kỷ XVIII cũng xuất hiện jabot. Điều đó chứng tỏ phụ kiện bèo nhún này đã được yêu thích và xem trọng như thế nào. Từ phục sức hoàng tộc xa hoa của nữ hoàng Pháp Marie Antoinette, cho tới trang phục của nhà cách mạng người Mỹ Alexander Hamilton, bèo nhún xuất hiện khắp mọi nơi. Chúng vượt qua các quan điểm về chính trị lẫn giới tính, địa lý.

Vào thế kỷ XIX, bèo nhún trở nên phổ biến với cả tầng lớp bình dân. Thời đại này đánh dấu sự xuất hiện của Dandyism, phong cách thời trang nam giới chải chuốt, bóng bẩy.

Phong cách Dandysm

Những bộ tuxedo đuôi tôm, quần chẽn ôm sát, cà vạt bèo nhún là đặc trưng của phong cách này. Tuy nhiên, vì điệu đà quá mức và mang tính nữ quá rõ rệt, phong cách này nhanh chóng thoái trào.

Trở thành biểu tượng của sự nữ tính trong lịch sử thời trang cận đại

Một vài mẫu đầm có xếp nếp, tạo bèo nhún trong BST New Look của Christian Dior

Sự thật là đến tận thế kỷ 20, bèo nhún mới không còn được ứng dụng cho thời trang nam. Những năm 1950, khi thế giới chật vật hồi phục sau thế chiến, Christian Dior gây chấn động với bộ sưu tập New Look.

New Look của Dior là những thiết kế xa xỉ và bay bổng như váy peplum, chân váy xếp ly, nhún bèo, tốn hàng chục mét vải. Bèo nhún từ đó dần gắn liền với hình ảnh nữ tính, nhấn mạnh vai trò trầm lặng, nhu mì của người phụ nữ trong xã hội bấy giờ.

>>> ĐỌC TIẾP: NEW LOOK: BỘ SƯU TẬP CỦA DIOR LÀM THAY ĐỔI LỊCH SỬ THỜI TRANG

Chanel Haute Couture 2019

Trong những năm gần đây; bèo nhún bắt đầu trở lại trên sàn diễn cao cấp. Được ứng dụng vào đủ phong cách – từ lãng mạn, tối giản đến ấn tượng hay siêu thực – bèo nhún chứng minh sức sống và khả năng biến hóa phong cách. Tuy nhiên, bèo nhún không còn đơn thuần đại diện cho sự nữ tính ngây thơ.

Cổ ruff trong BST Alexander McQueen Thu Đông 2013 ready-to-wear

Kendall Jenner với chiếc đầm H&M x Giambattista Valli. Ảnh: H&M

Những chiếc váy bèo nhún nhiều tầng, với phom phồng cực đại của Giambatista Valli, Chanel hay Dior là tuyên ngôn cho sự nữ tính mà mạnh mẽ; ngọt ngào mà phá cách, nổi bật và tự tin. Đó là những tính cách của người phụ nữ hiện đại.

>>> XEM THÊM: PHỐI ĐỒ THEO XU HƯỚNG BÈO DÚN THẾ NÀO CHO SANG?

Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Vietnam

Xem thêm