Vào mùa mốt Xuân Hè 2010, Karl Lagerfeld đã quyết định thay đổi toàn bộ bộ sưu tập couture Chanel bằng cách thay các món trang sức vàng của nhà mốt bằng bạc. Những người mẫu được mặc vào bộ suit hai mảnh đặc trưng trong các sắc hồng và tím nhạt; mang phục sức ánh bạc từ đầu đến chân; với những đôi boot cao gót mạ crom; cho đến xu hướng tóc xám bạc được uốn hình trái tim.
Nhưng, trước khi màu tóc ấy đổ bộ đường băng Chanel, một số lượng lớn những phụ nữ trẻ tuổi đã tìm cách đưa ra tuyên ngôn của chính mình bằng một mái tóc bạc. Như Hanna Hanra đã viết cho tờ Times London năm 2009, “ngày càng có nhiều phụ nữ không còn phải nghĩ đến màu xám nữa; mà tôn vinh mái tóc mang màu của súng ống bằng cả một thái độ tự hào”. Người mẫu Pixie Geldof là một trong những IT girl đầu tiên bước ra với bím tóc bạc đầu tiên trong năm đó. Nhưng cô, chắc chắn, không phải người cuối cùng.
Trên thực tế, việc phụ nữ ưa chuộng xu hướng tóc xám được bắt đầu từ thế kỷ 18. Vào thời điểm mái tóc giả màu trắng rất phổ biến cho những người đàn ông ở tầng lớp thượng lưu; hầu hết phụ nữ sẽ chỉ đơn giản bao phủ tóc bằng bột để mang lại sắc xám. Phong cách này không kéo dài. Và đến cuối thế kỷ, nó hầu như không còn được ưa chuộng nữa.
Năm 1909, thuốc nhuộm tóc chính thức được sản xuất và bày bán. Nhưng vào thời điểm đó; việc phụ nữ nhuộm tóc của họ bị coi là không thể chấp nhận được về mặt xã hội; khiến nhiều tiệm phải có lối ra vào bí mật. Việc đưa thuốc nhuộm về nhà vào những năm 1950 cuối cùng đã cho phép phụ nữ sử dụng thuốc nhuộm mà không bị kỳ thị, nhưng đồng thời gây áp lực nhiều hơn cho nhu cầu cần phải che giấu phần tóc xám đang ngầm biểu thị tuổi tác.
“Bạn mất đi nhiều bạn bè chỉ vì màu tóc xám?” Một quảng cáo thuốc nhuộm của Clairol năm 1944 thể hiện, đồng thời khẳng định: “đôi khi mọi người nghĩ rằng một người phụ nữ tóc bạc trông quá già để trở nên vui vẻ.” Một quảng cáo khác của công ty này lại tuyên bố tóc bạc là một “nhà độc tài vô tâm”. Sự xuất hiện của tóc bạc trở thành mối liên kết đến không chỉ việc bị bạn bè xa lánh; mà còn ảnh hưởng đến sự nghiệp và đời sống gia đình. Việc che giấu đi phần tóc này nhanh chóng trở thành một nhu cầu cần thiết cho những người phụ nữ luôn bị áp lực phải trông luôn trẻ trung và đẹp đẽ.
Đọc thêm: Phong cách thời trang Celine Dion: Cuộc nổi loạn của phụ nữ trung tuổi.
Sau xu hướng tóc xám, bước tiến đến tóc bạc dường như là một đường phát triển tự nhiên từ xu hướng tóc pastel. Giống như những năm 1970, khi những người punks thử nghiệm nhiều màu tóc không tự nhiên như hồng bong bóng hồng và đỏ rực, những người trẻ tuổi đã tận dụng màu tóc của họ đến mức cực đoan như tuyên ngôn của chính mình. Nhưng, giữa rất nhiều sự lựa chọn, màu xám chính là một hành động thách thức nhất.
Như cựu biên tập viên của iD, Caryn Franklin, đã giải thích hùng hồn cho The Guardian: “Chúng ta đã luôn chuẩn bị sẵn tâm lý – từ các phương tiện truyền thông; các quảng cáo; và bởi chính chúng ta – để nhận thức được chúng ta phải cố gắng nhiều hơn; phải tiêu thụ nhiều hơn; mỗi khi nhắc đến vẻ bề ngoài. Chúng ta đã được dạy rằng phải sợ việc trở nên già đi.”
Đối với những người như Kate Moss và Tavi Gevinson; từng xuất hiện với mái tóc bob màu bạc khi chỉ mới 13 tuổi; màu sắc chỉ là sự hồi tưởng về các công đoạn nhuộm trước đó. Tuy nhiên, đối với những người khác như Cara Delevingne; Rihanna; và ngôi sao K-pop CL; việc lựa chọn màu tóc bạc chính là một chủ ý. Năm 2015, các nhà tạo mẫu trên toàn quốc đã báo cáo rằng số lượng phụ nữ trẻ yêu cầu nhuộm tóc xám tăng vọt. Và tóc xám, nay đã vượt khỏi tầm xu hướng.
Theo chuyên gia Sarah Fenoglio đến từ salon Seagull, “cho đến thời điểm này, hầu hết khách hàng đã đến. Và còn rất nhiều người nữa sẽ đến; để che đi phần tóc bạc mà họ xem là dấu hiệu của lão hoá. Nhưng chỉ trong 5 năm trở lại đây; chúng tôi đã chứng kiến nhiều người đến và yêu cầu được nhuộm tóc bạc.”
Cô nói thêm: “Việc sở hữu mái tóc xám hoàn toàn là hành động nổi loạn. Và tôi cho rằng ngày càng nhiều người đang thể hiện thái độ này. Khi tôi nhuộm tóc của ai đó thành một màu xám tuyệt đẹp; nó như hoàn toàn thay đổi họ theo cách mà khoa học viễn tưởng hay mang lại.”
“Tôi được gợi cảm hứng nhuộm màu xám từ Meryl Streep trong The Devil Wears Prada,” Alexis Noll nói. Cô gái 24 tuổi này là một trong số gần 300.000 phụ nữ trên khắp thế giới đang thể hiện tuyên ngôn mới dưới hashtag #grannyhair trên Instagram. “Tôi thường e ngại việc phụ nữ lớn tuổi phải đối mặt với mái tóc tự nhiên bị chuyển màu. Tôi sẽ giữ tóc xám cho đến khi nó chuyển thành một màu xám tự nhiên.”
Bên cạnh những người phụ nữ trẻ sẵn sàng bỏ thời gian, công sức để nhuộm màu tóc xám; trào lưu này cũng giúp những phụ nữ trung niên cảm thấy thoải mái hơn trong việc được giải phóng bản thân khỏi nhu cầu nhuộm tóc. Thực tế ấy, trong một xã hội coi trọng phụ nữ dựa trên sự trẻ trung của họ; có thể trở thành một tình trạng cấp tiến.
Đọc thêm: Phụ nữ trung niên: Một thế hệ không tuổi.
Tóc xám: Tái định nghĩa sắc đẹp của nữ giới
Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp thời trang thậm chí còn tôn vinh vẻ đẹp của sự lão hoá tự nhiên; và những người có mái tóc bị ngả xám từ khi còn rất trẻ. Vào năm 2014, Jean Paul Gaultier từng đưa hai người mẫu với mái tóc bạc trắng lên sàn catwalk. Năm 2015, Céline tiết lộ người mẫu 80 tuổi Joan Didion sẽ xuất hiện trong chiến dịch quảng bá cho mùa mốt Xuân Hè, ngay sau khi Saint Laurent tung ra một quảng cáo với Joni Mitchell, người mẫu 71 tuổi có mái tóc bạc trắng. Như minh chứng rằng tóc bạc không có nghĩa là già, mà thật sự mang ý nghĩa gai góc.
Hành động này, cùng với nhiều biểu hiện khác trong thế giới thời trang vốn dĩ rất phù phiếm; đã và đang thay đổi cục diện; để góp phần xoá đi nỗi ám ảnh phải duy trì vẻ đẹp vĩnh cửu ở mỗi người phụ nữ.
Tất nhiên, nếu ai đó cảm thấy tốt hơn nếu như được sở hữu một mái tóc đen hay vàng óng; họ hoàn toàn có quyền sở hữu màu sắc đó. Sự hiện diện của màu xám cùng các màu “không truyền thống” khác trong thế giới màu tóc chỉ mở ra khả năng của việc tự thể hiện bản thân, và yêu thương chính mình.
Harper’s Bazaar Việt Nam